Porady Obywatelskie

Piątek, 15 maja 2020 roku

Orzecznictwo rentowe w Polsce

W Polsce mamy kilka organów orzekających o rencie, należą do nich:  

• Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), 
• Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS)
• Ubezpieczenie organów mundurowych (MSWIA i MON). 

Obecnie w Polsce, najwięcej osób ubezpieczonych z tytułu wykonywanej pracy jest zarejestrowanych  w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

Orzecznictwo rentowe – ZUS

Orzecznictwo rentowe prowadzą lekarze orzecznicy ZUS, którzy oceniają zdolność do pracy osób i wydają orzeczenia, które są podstawą do wypłaty świadczeń z ubezpieczenia społecznego czyli rent, świadczeń rehabilitacyjnych czy świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Orzeczenia  te dają także uprawnienia do korzystania z większości ulg i uprawnień. Tylko czasami potrzebne jest uzyskanie także drugiego orzeczenia wydawane do celów pozarentowych np. aby korzystać z miejsc parkingowych wyznaczonych dla osób niepełnosprawnych.. 

Rodzaje orzeczeń wydanych przez lekarza orzecznika ZUS:

• orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy traktowane jest na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
• orzeczenie o częściowej niezdolności do pracy oraz celowości przekwalifikowania traktowane jest na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności 

Więcej informacji: kontakt z doradcami NPO lub ZUS: www.zus.pl; tel. 22 560 16 00.

Orzeczenia o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym -KRUS

Orzecznictwo rentowe  prowadzą  lekarze rzeczoznawcy  i ustalają czy osoba jest zdolna do pracy w gospodarstwie rolnym. 

• Osoby o stałej lub długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny traktowane są na równi z osobami zaliczonymi do znacznego stopnia niepełnosprawności,
• pozostałe osoby traktowane są na równi z osobami zaliczonymi do lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Orzeczenia KRUS wydane po 1 stycznia 1998 r. określają tylko stopień możliwości pracy w gospodarstwie rolnym czyli nie są równoznaczne z orzeczeniami uzyskanymi w systemie pozarentowym i nie stanowią podstawy do zaliczenia osób, których orzeczenia te dotyczą, do osób niepełnosprawnych w rozumieniu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Te osoby, jeśli chcą być traktowane jako osoby z  niepełnosprawnością, powinny wystąpić z wnioskiem do powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności o ustalenie stopnia niepełnosprawności. 

Więcej informacji: kontakt z doradcami NPO oraz https://www.krus.gov.pl/

Orzeczenia służb mundurowych (MON/MSWiA)

Orzeczenia wydawane są  przez komisje lekarskie MON lub MSWiA (przed 1 stycznia 1998 r są traktowane jako orzeczenia o niepełnosprawności)  na podstawie odrębnych przepisów dotyczących niezdolności do służby, przekłada się je na następujące stopnie niepełnosprawności:

• orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidztwa traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidztwa traktowane jest na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
• orzeczenie o zaliczeniu do III grupy inwalidztwa w związku ze służbą z jednoczesnym orzeczeniem inwalidztwa III grupy z ogólnego stanu zdrowia traktowane jest na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.

Orzeczenia komisji lekarskich podległych MON i MSWiA wydane po 1 stycznia 1998 r. nie stanowią podstawy do zaliczenia osób, których orzeczenia te dotyczą, do osób z   niepełnosprawnością w rozumieniu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Te osoby, jeśli chcą być traktowane jako osoby z  niepełnosprawnością, powinny wystąpić z wnioskiem do powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności o ustalenie stopnia niepełnosprawności. 

Od każdego orzeczenia lub zapisów w orzeczeniach wydanych przez poszczególne organy rentowe  lub braku jego przyznania przysługuje odwołanie. Orzeczenia organów rentowych podlegają przełożeniu na orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydawane przez zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności (pozarentowe), jednak nie zawsze uprawniają do skorzystania ze wszystkich ulg i uprawnień.