Autor: mjezykowska

Usługi opiekuńcze czyli pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych

20 czerwca 2022

Pani Renata na co dzień pomaga swojej 80-letniej cioci, która zamieszkuje sama i nie ma innej rodziny. Ciocia nie jest osobą schorowaną i nie wymaga stałej opieki, ale ze względu na swój wiek ma trudności z codziennymi czynnościami takimi jak: robienie zakupów, przygotowywanie posiłków czy utrzymywanie porządku w mieszkaniu. Dotychczas w tych czynnościach pomagała jej Pani Renata, jednak w związku z planowaną operacją biodra będzie przebywać 3 miesiące w szpitalu i nie będzie już mogła wspierać krewnej. Ciocia Pani Renaty utrzymuje się samodzielnie, pobiera emeryturę w wysokości 1900 zł netto miesięcznie, która w całości wystarcza na pokrycie jej potrzeb, jednak z tych środków nie jest w stanie opłacać prywatnej opieki. W związku z powyższym, Pani Renata zgłosiła się do Punktu Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego z zapytaniem o możliwość uzyskania wsparcia w opiece nad ciocią.

Doradca obywatelski poinformował Panią Renatę, że w takiej sytuacji możliwe jest skorzystanie z pomocy w formie usług opiekuńczych, których organizowanie i świadczenie jest obowiązkowym zadaniem gminy realizowanym przez Ośrodki Pomocy Społecznej. Następnie doradca wyjaśnił Pani Renacie czym są usługi opiekuńcze oraz kto i w jaki sposób może je uzyskać.

Czym są usługi opiekuńcze?

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza, pielęgnację oraz w miarę możliwości zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

Komu przysługują usługi opiekuńcze?

Pomoc w formie usług opiekuńczych przysługuje osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona. Przy czym usługi opiekuńcze mogą być przyznane również osobie wymagającej pomocy innych osób, która ma rodzinę, ale rodzina ta nie może zapewnić jej takiej pomocy.

Katalog usług opiekuńczych

W ustawie nie znajdziemy wykazu czynności, które mogą być realizowane w ramach usług opiekuńczych, jednak można ich szukać w aktach prawa miejscowego. W przypadku cioci Pani Renaty, która zamieszkuje na terenie m.st. Warszawy takim dokumentem są Standardy usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych dla m.st. Warszawy. Zgodnie z tym dokumentem w Warszawie realizowane są następujące usługi opiekuńcze:

Zakupy

  • Robienie zakupów i dostarczanie niezbędnych artykułów takich jak: żywność, środki czystości, środki higieniczne oraz realizacja recept. (Osoba objęta pomocą w formie usług przekazuje środki finansowe, a opiekun dokonuje zakupu i rozlicza się na podstawie dowodów zakupów);
  • Odbiór i dostarczanie pomocy rzeczowej;

Posiłki:

  • Przygotowanie prostych posiłków (w tym jednego gorącego);
  • Dostarczenie obiadu z wyznaczonego podmiotu lub towarzyszenie w dotarciu do punktu gastronomicznego;
  • Karmienie lub pomoc przy spożywaniu posiłku oraz sprzątanie po posiłku;

Porządki:

  • Sprzątanie mieszkania lub pokoju odbiorcy usług oraz pomieszczeń, w których są realizowane usługi (wycieranie kurzu; odkurzanie; zamiatanie; mycie podłogi; mycie blatów szafek i stołu; czyszczenie lodówki, kuchenki, urządzeń i sprzętu sanitarnego oraz sprzętu ułatwiającego przemieszczanie się np. wózka. (Sprzątanie wykonywane jest przy użyciu materiałów i środków czystości odbiorcy usług);
  • Wynoszenie śmieci;
  • Zmiana pościeli;
  • Pranie odzieży i bielizny pościelowej lub zanoszenie i odbiór do/z pralni;
  • Przynoszenie wody (jeśli w mieszkaniu nie ma dostępu do wody bieżącej);
  • Wynoszenie nieczystości (jeśli w mieszkaniu nie ma kanalizacji);
  • Przynoszenie opału i palenie w piecu (jeśli w mieszkaniu nie ma innego ogrzewania);

Opieka higieniczno-pielęgnacyjna:

  • Czynności higieniczno-pielęgnacyjne (pomoc w przygotowaniu przyborów toaletowych; asystowanie w czasie mycia i kąpieli, w tym: mycie pleców i głowy; czesanie; pomoc przy higienie jamy ustnej i protez zębowych; pomoc przy goleniu zarostu twarzy; pielęgnacja paznokci rąk i nóg; pomoc w ubieraniu się i zmianie odzieży; pomoc przy mierzeniu ciśnienia tętniczego, glikemii i temperatury ciała; zmiana drobnych opatrunków oraz zalecona przez lekarza pielęgnacja, która nie wymaga medycznych kwalifikacji;
  • Pomoc w załatwianiu czynności fizjologicznych (zaprowadzanie do toalety, pomoc w toalecie intymnej, pomoc w zmianie pampersa/pieluchomajtek, podanie i utrzymanie w czystości basenu/kaczki/krzesła sanitarnego oraz wyniesienie nieczystości);
  • Pomoc w przygotowaniu leków według pisemnych zaleceń lekarza.

Inne usługi, w tym zapewnienie kontaktów z otoczeniem:

  • Pomoc w terminowym regulowaniu opłat ze środków finansowych odbiorcy usług;
  • Umawianie wizyt lekarskich, pilnowanie terminów umówionych wizyt, zgłaszanie pielęgniarce środowiskowej potrzeby wizyty w środowisku; 
  • Towarzyszenie oraz pomoc w dotarciu i powrocie z placówek ochrony zdrowia;
  • Pomoc w załatwianiu spraw urzędowych;
  • Zapewnienie kontaktu z otoczeniem oraz wspólne spędzanie czasu: towarzyszenie podczas spacerów; prowadzenie rozmów; czytanie prasy, książek i ich wymiana w bibliotece; towarzyszenie podczas drogi i pobytu w instytucji kultury lub rekreacji. (Wszelkie koszty bezpośrednio związane z realizacją usług pokrywa odbiorca usług np. koszty przejazdu opiekuna czy koszty biletów wstępu);
  • Pomoc w opiece nad zwierzęciem domowym jeżeli jego posiadanie jest życiowo uzasadnione, pod warunkiem że: właścicielem zwierzęcia jest odbiorca usług,  zwierzę nie przejawia agresji oraz posiada aktualne obowiązkowe szczepienia a odbiorca usług udostępnia niezbędne akcesoria.

Zgodnie z warszawskimi standardami, usługi opiekuńcze są świadczone 7 dni w tygodniu w godzinach 7:00–20:00 (z wyłączeniem dni świątecznych).

Jak uzyskać usługi opiekuńcze?

W celu uzyskania pomocy w formie usług opiekuńczych należy zgłosić się do Ośrodka Pomocy Społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby wymagającej pomocy. Po złożeniu wniosku o pomoc, w terminie 14 dni skontaktuje się pracownik socjalny w celu umówienia się na wywiad środowiskowy. W trakcie wywiadu ustalane są indywidualne potrzeby odbiorcy w zakresie możliwych usług oraz sytuacja dochodowa dlatego warto przygotować dokumenty potwierdzające dochody np. decyzję w sprawie wysokości emerytury. Na podstawie informacji pozyskanych w trakcie wywiadu Ośrodek Pomocy Społecznej wydaje decyzję w sprawie usług opiekuńczych, w której określony jest rodzaj i zakres usług, wymiar godzinowy świadczonych usług, okres przez który usługi mają być świadczone, miejsce świadczenia usług oraz wysokość i tryb pobierania opłat lub zwolnienie z odpłatności. 

Odpłatność (lub zwolnienie z odpłatności) za usługi opiekuńcze

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, rady gmin w drodze uchwał określają szczegółowe warunki odpłatności oraz zwolnienia od odpłatności za usługi. W przypadku cioci Pani Renaty, która zamieszkuje na terenie m.st. Warszawy dokumentem określającym te warunki jest Uchwała nr XXXVII/843/2004 Rady m.st. Warszawy z dnia 16 września 2004 r. Zgodnie z uchwałą, stawka za jedną godzinę usług opiekuńczych wynosi 2,5% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej określonego w ustawie o pomocy społecznej. Obecnie kryterium dochodowe wynosi 776 zł, zatem koszt jednej godziny usług opiekuńczych to 19,40 zł. Jednocześnie odpłatność za usługi opiekuńcze jest zależna od dochodu osoby wymagającej wsparcia, a opłaty ustala się wg poniższej tabeli:

Miesięczny dochód w relacji do kryterium dochodowegodla osoby samotnie gospodarującej kryterium: 776 złdla osoby w rodzinie kryterium: 600 złWysokość opłaty w relacji do stawki za jedną godzinę usług
powyżejdo (włącznie)–
–150%bezpłatnie
150%200%10%
200%250%15%
250%300%30%
300%350%45%
350%400%60%
400%450%75%
450%100%

Sprawdźmy jakie opłaty będzie ponosić ciocia Pani Renaty, która mieszka i utrzymuje się samodzielnie ze świadczenia emerytalnego w wysokości 1900 zł netto miesięcznie. Ustalając odpłatność za usługi należy zestawić jej dochód do kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej tj. 1900 zł / 776 zł * 100% = 245%. Zgodnie z powyższą tabelą osoby, których dochód wynosi pomiędzy 200% a 250% kryterium ponoszą opłatę w wysokości 15% stawki godzinowej. Zatem ciocia Pani Renaty za jedną godzinę usług opiekuńczych będzie płacić: 15% * 19,40 zł = 2,91 zł. Przy czym miesięczny wymiar opłat ustala się jako iloczyn liczby godzin świadczonych usług w miesiącu, procentu odpłatności oraz stawki za godzinę. Przy założeniu, że ciocia Pani Renaty będzie wymagała usług w wymiarze 2 godzin dziennie to ich miesięczny koszt wyniósłby: 30 dni * 2h * 15% * 19,40 zł = 174,60 zł.

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej; 
Uchwała Nr XXXVII/843/2004 Rady m.st. Warszawy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze oraz zasad zwrotu wydatków za świadczenia z pomocy społecznej realizowane przez m.st. Warszawę w zakresie zadań własnych gminy;
Zarządzenie nr 1710/2017  Prezydenta m.st. Warszawy z dnia 30 października 2017 r. w sprawie ustalenia „Standardów usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych dla m.st. Warszawy”.

Autor: Marta Jeżykowska

Pomoc obywatelom Ukrainy

21 marca 2022

Pani Iryna wraz z 6-miesięczną córką uciekła przed wojną w Ukrainie i na początku marca 2022 roku przyjechała do Polski. Aktualnie zamieszkuje w Warszawie w pokoju, który bezpłatnie udostępniła jej jedna z polskich rodzin. Pani Iryna zwróciła się po poradę obywatelską dotyczącą jej pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – chciałaby się dowiedzieć czy powinna go legalizować, czy może podjąć pracę oraz czy może uzyskać jakieś wsparcie finansowe. 

Doradca obywatelski poinformował Panią Irynę, że w sobotę 12 marca 2022 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej podpisał ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, a następnie przedstawił najważniejsze kwestie, o które pytała Pani Iryna:

  • POBYT – pobyt obywateli Ukrainy, którzy wjechali na teren Polski od dnia 24 lutego 2022 r. uznaje się za legalny w okresie 18 miesięcy licząc od dnia 24 lutego 2022 r. Zatem pobyt Pani Iryny i jej córki jest legalny na podstawie samego faktu przekroczenia granicy ukraińsko-polskiej w terminie od 24.02.2022.
  • PESEL – jest to numer nadawany wszystkim osobom przebywającym na terytorium Polski, który umożliwia skorzystanie z przysługujących uprawnień np. pomocy medycznej czy świadczeń finansowych. W celu uzyskania numeru PESEL należy złożyć wypełniony wniosek (druk do pobrania tutaj: https://mc.bip.gov.pl/…/wzor-wniosku-o-nadanie-numeru…). Wnioski są przyjmowane od środy 16 marca 2022 w delegaturach Biura Spraw Obywatelskich i Administracji w Urzędach Dzielnic. Do wniosku należy dołączyć fotografię oraz przedstawić dokument tożsamości np. paszport, dowód osobisty, Kartę Polaka, prawo jazdy, a w przypadku dzieci akt urodzenia. Podczas składania wniosków zostaną pobrane odciski palców od osób powyżej 12 roku życia. W przypadku wyrażenia zgody oraz podania numeru telefonu i adresu e-mail podczas nadawania numeru PESEL możliwe będzie jednoczesne założenie profilu zaufanego, który ułatwi dalsze ubieganie się o różne formy pomocy. 
  • PRACA – obywatele Ukrainy, którzy przyjechali do Polski od 24.02.2022 mają pełny dostęp do rynku pracy i nie potrzebują żadnych dodatkowych zezwoleń. 
  • OPIEKA MEDYCZNA – obywatele Ukrainy przybyli do Polski od 24.02.2022 mogą bezpłatnie korzystać z opieki medycznej w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia.
  • ŚWIADCZENIA RODZINNE – obywatele Ukrainy przybyli po 24.02.2022 mają prawo do uzyskania takich świadczeń jak: świadczenia rodzinne, świadczenie wychowawcze, rodzinny kapitał opiekuńczy, świadczenie dobry start oraz dofinansowanie obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Świadczenia przysługiwać będą po spełnieniu odpowiednich warunków i kryteriów określonych w ustawach i przepisach wykonawczych regulujących te świadczenia z wyłączeniem warunku posiadania karty pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”. Wnioski o świadczenia rodzinne składa się w Urzędzie Dzielnicy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania, natomiast wnioski o świadczenie wychowawcze, rodzinny kapitał opiekuńczy oraz dobry start składa się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za pośrednictwem systemu elektronicznego.
  • JEDNORAZOWA POMOC FINANSOWA – obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski od 24.02.2022 i którzy zostali wpisani do rejestru PESEL mają prawo do pomocy w postaci jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł na osobę, przeznaczonego na utrzymanie, w szczególności na pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe. Wniosek o wypłatę jednorazowego świadczenia pieniężnego należy złożyć na piśmie w ośrodku pomocy społecznej właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.
  • ŚWIADCZENIA POMOCY SPOŁECZNEJ – obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski od 24.02.2022 i którzy zostali wpisani do rejestru PESEL mają możliwość uzyskania wsparcia w postaci świadczeń pomocy społecznej, zarówno pieniężnych w formie zasiłków jak i niepieniężnych np. w formie obiadów szkolnych dla dzieci. Wniosek o pomoc należy złożyć na piśmie w ośrodku pomocy społecznej właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.

Podsumowując, najważniejsze dla Pani Iryny jest obecnie złożenie wniosku o nadanie numeru PESEL dla siebie i córki, ponieważ numer ten uprawnia do korzystania z wszelkich przysługujących jej praw na terytorium RP.

Informujemy, że w razie potrzeby doradcy obywatelscy świadczą bieżącą pomoc w wypełnianiu druków o nadanie numeru PESEL oraz udzielają informacji o prawach przysługujących obywatelom Ukrainy, którzy przyjechali do Polski od 24.02.2022.

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 12 marca 2022 roku o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa

Autor: Marta Jeżykowska

Zmiany w świadczeniu wychowawczym (500+)

7 lutego 2022

Pani Aleksandra prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z mężem i dwójką dzieci: synem Miłoszem w wieku 3 lat oraz córką Kają, która urodziła się 25.01.2022 roku. Po narodzinach córki Pani Aleksandra udała się do Urzędu Dzielnicy w celu złożenia wniosku o świadczenie wychowawcze (500+). Ku jej zaskoczeniu urzędnik poinformował ją, że nie może tego zrobić, ponieważ zmieniły się przepisy i obecnie realizacją świadczenia wychowawczego zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Pani Aleksandra zgłosiła się do punktu nieodpłatnego poradnictwa żeby dowiedzieć w jaki sposób może uzyskać świadczenie na córkę oraz czy nowe przepisy wpływają na pobierane przez nią świadczenie na syna.

Doradca obywatelski poinformował Panią Aleksandrę, że z dniem 1 stycznia 2022 roku weszły w życie przepisy zmieniające ustawę o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci i przedstawił najważniejsze zmiany dotyczące ubiegania się o przyznanie świadczenia wychowawczego 500+. 

Zmiana organu rozpatrującego wnioski

Postępowania w sprawie przyznania i wypłaty świadczenia wychowawczego od 1 stycznia 2022 prowadzi Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Przy czym zmiana organu nie ma wpływu na dotychczas pobierane świadczenie wychowawcze – urzędy dzielnic/gmin będą wypłacać przyznane świadczenie do końca okresu świadczeniowego tj. do 31 maja 2022. 

Termin ubiegania się o świadczenie

Wnioski o przyznanie świadczenia na kolejny okres (od 1 czerwca 2022 do 31 maja 2023) będą przyjmowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych od 1 lutego 2022. Żeby zachować ciągłość wypłat wniosek na nowy okres powinien być złożony do 30 kwietnia 2022.

Elektroniczna forma wnioskowania

Ubieganie się o przyznanie świadczenia wychowawczego od 1 stycznia 2022 roku jest możliwe wyłącznie w formie elektronicznej. Wnioski można składać za pośrednictwem: Portalu Usług Elektronicznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (https://www.zus.pl/pue); portalu Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej „Emp@tia” (https://empatia.mpips.gov.pl/) oraz bankowości elektronicznej.

Wypłaty tylko w formie bezgotówkowej

Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie wypłacał świadczenie wychowawcze tylko i wyłącznie w formie bezgotówkowej na wskazany we wniosku numer rachunku płatniczego.  Zmiana ta nie ma wpływu na dotychczas pobierane świadczenie wychowawcze – osoby obecnie otrzymujące świadczenie w formie gotówkowej np. przekazem pocztowym będą mogły je pobierać w taki sposób do końca okresu świadczeniowego tj. do 31 maja 2022. 

Sposób kontaktu z urzędem

Zakład Ubezpieczeń Społecznych kontaktuje się z wnioskodawcą tylko i wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych i tam będzie umieszczał decyzje, postanowienia, zawiadomienia, wezwania, zaświadczenia, informacje i inne pisma dotyczące świadczenia wychowawczego. Informacja o umieszczeniu korespondencji w sprawie świadczenia wychowawczego na Platformie Usług Elektronicznych ZUS może być przesłana wnioskodawcy na adres poczty elektronicznej lub numer telefonu, które zostały podane we wniosku. Wszelkie pisma w sprawie świadczenia wychowawczego Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznaje za doręczone w momencie ich odbioru na Platformie Usług Elektronicznych ZUS, a w przypadku nieodebrania po upływie 14 dni od dnia umieszczenia. 

Osoba ubiegająca się o świadczenie wychowawcze również może kontaktować się z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych tylko i wyłącznie w formie elektronicznej. Zatem w przypadku chęci uzyskania informacji, powiadomienia o zmianie danych czy odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia braków należy to zrobić za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ZUS. 

W związku z powyższym, osobom które złożyły wnioski o świadczenie wychowawcze za pośrednictwem portalu „Emp@tia” lub bankowości elektronicznej i nie posiadają profilu na Portalu Usług Elektronicznych, profil ten zostanie założony przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

7-dniowy termin na poinformowanie o zmianach

W przypadku zmiany informacji przekazanych we wniosku lub w dołączonych do niego załącznikach osoba otrzymująca świadczenie wychowawcze będzie zobowiązana do powiadomienia o tym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych poprzez Platformę Usług Elektronicznych ZUS w terminie 7 dni od dnia wystąpienia tych zmian.

Dostęp do urządzeń technicznych

Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest zobowiązany do zapewnienia w swojej siedzibie, oddziale lub innej wyznaczonej jednostce organizacyjnej dostępu do środków technicznych umożliwiających złożenie wniosku oraz korespondencji w sprawie świadczenia wychowawczego, a także do zapewnienia pomocy przy wnoszeniu i odbiorze dokumentów w formie elektronicznej.

Wracając do pytań Pani Aleksandry: aby uzyskać świadczenie 500+ na córkę Kaję, która urodziła się 25.01.2022 roku Pani Aleksandra powinna złożyć wniosek o przyznanie świadczenia na stary okres (do 31 maja 2022) w formie elektronicznej do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast świadczenie, które obecnie pobiera na 3-letniego syna będzie jej wypłacane przez Urząd Dzielnicy/Gminy do końca starego okresu świadczeniowego tj. do 31 maja 2022. Jednocześnie w celu zachowania ciągłości otrzymywania świadczenia, w terminie od 1 lutego 2022 do 30 kwietnia 2022 Pani Aleksandra powinna złożyć wnioski do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o przyznanie świadczenia dla obojga dzieci na nowy okres (od 1 czerwca 2022 do 31 maja 2023). 

Pani Aleksandra nie korzysta z Internetu, dlatego dotychczas wszelkie wnioski składała w formie papierowej a świadczenia pobierała w formie gotówkowej (przekazem pocztowym). W wyniku wprowadzonych przepisów, przed złożeniem wniosków Pani Aleksandra będzie zmuszona założyć konto bankowe, żeby móc odbierać świadczenie wychowawcze. Ponadto będzie musiała założyć profil na jednym z portali, który umożliwia złożenie wniosku w wersji elektronicznej. Przy czym, w tej kwestii Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest zobowiązany do udostępnienia jej komputera oraz zapewnienia pomocy przy złożeniu wniosku.

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci
Ustawa z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz niektórych innych ustaw

Autor: Marta Jeżykowska

Stypendium szkolne dla uczniów mieszkających na terenie m.st. Warszawy

6 września 2021

Pani Iwona jest matką samotnie wychowującą trójkę dzieci: 19-letnią Anię będącą uczennicą szkoły branżowej, 12-letniego Damiana będącego uczniem szkoły podstawowej oraz 6-letniego Kacpra uczęszczającego do zerówki w szkole podstawowej. Rodzina zamieszkuje na terenie m.st. Warszawy i znajduje się w trudnej sytuacji materialnej. Pani Iwona pracuje na pół etatu w sklepie spożywczym na stanowisku kasjer-sprzedawca i otrzymuje minimalne wynagrodzenie tj. 1074,33 zł netto miesięcznie. Oprócz tego rodzina utrzymuje się ze świadczenia wychowawczego tzw. 500+ na dwoje dzieci oraz alimentów w kwocie po 300 zł na każde dziecko tj. łącznie 900 zł. Pomimo niskiego dochodu, Pani Iwona nigdy nie chciała korzystać z żadnych świadczeń społecznych. Jedyną akceptowalną formą pomocy było dla niej stypendium szkolne, dzięki któremu co roku mogła zakupić niezbędne przybory szkolne oraz pomoce dydaktyczne w formie książek i programów komputerowych. Podobnie jak od wielu lat, na początku września ubiegłego roku udała się do szkoły w celu złożenia wniosku o stypendium szkolne. Ku jej zaskoczeniu pedagog szkolny poinformował ją, że nie może złożyć wniosku, ponieważ począwszy od roku szkolnego 2020/2021 realizacją świadczeń dla uczniów zajmują się ośrodki pomocy społecznej. Pani Iwona nigdy wcześniej nie korzystała z żadnych usług pomocy społecznej i obawiała się wszelkich instytucji, które mogłyby ingerować w jej życie. W konsekwencji w ogóle nie złożyła wniosku, jednak brak tego świadczenia w minionym roku był dla niej odczuwalny i uniemożliwił zrealizowanie wszystkich wydatków związanych z edukacją dzieci. Pani Iwona zastanawia się czy w obecnym roku szkolnym wnioskować o stypendium szkolne. Chciałaby jednak uzyskać więcej informacji, ponieważ słyszała od rodziców innych dzieci, że zmienił się nie tylko organ rozpatrujący wnioski, ale także wykaz rzeczy możliwych do zakupienia w ramach tego świadczenia.

Czym jest stypendium szkolne?

Stypendium szkolne jest świadczeniem pomocy materialnej o charakterze socjalnym, którego celem jest zmniejszenie różnic w dostępie do edukacji oraz umożliwienie pokonywania barier dostępu do edukacji wynikających z trudnej sytuacji materialnej ucznia. 

Podstawę prawną pomocy materialnej dla uczniów stanowi Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w której można znaleźć ogólne warunki i zakres poszczególnych świadczeń, jednak szczegółowe zasady określane są przez rady gmin w regulaminach udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie gminy. Zatem w poszczególnych gminach mogą być inne zasady dotyczące trybu i sposobu udzielania stypendium szkolnego oraz wysokości i form tego świadczenia W związku z tym, że rodzina Pani Iwony zamieszkuje na terenie m.st. Warszawy, w poniższym artykule przedstawione zostaną zasady stypendium szkolnego obowiązujące dla uczniów mieszkających na terenie m.st. Warszawy.

Jakie są warunki ubiegania się o stypendium szkolne?

Z pomocy może skorzystać uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej, wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie, w szczególności gdy w rodzinie tej występuje: bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność, brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm lub narkomania, a także gdy rodzina jest niepełna lub wystąpiło zdarzenie losowe.

Pomoc w formie stypendium szkolnego skierowana jest zarówno do uczniów szkół publicznych jak i niepublicznych. Podstawowym warunkiem ubiegania się o to świadczenie jest spełnianie kryterium finansowego, zgodnie z którym miesięczna wysokość dochodu na osobę w rodzinie ucznia nie może przekraczać kwoty 528 zł. 

Jak wygląda procedura udzielania stypendium szkolnego?

Świadczenie jest przyznawane na wniosek rodzica albo pełnoletniego ucznia, przy czym pełnoletni uczeń może sam złożyć wniosek lub upoważnić rodzica do wystąpienia w jego imieniu. Wnioski składa się w terminie od 1 do 15 września w ośrodku pomocy społecznej w dzielnicy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania ucznia. Formularze można pobrać w siedzibach lub na stronach internetowych poszczególnych ośrodków pomocy społecznej. Do wniosku należy dołączyć dokumenty uzasadniające przyznanie świadczenia pomocy materialnej, przede wszystkim zaświadczenie albo oświadczenie o wysokości dochodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku. Szczegółowe zasady ustalania wysokości dochodu są określone w art. 8 ust. 3-13 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. W przypadku wskazania we wniosku dodatkowych okoliczności należy dołączyć także dokumenty potwierdzające te okoliczności np. zaświadczenie z Urzędu Pracy czy orzeczenie o niepełnosprawności.

Przyznanie stypendium szkolnego następuje na podstawie decyzji administracyjnej wydanej przez dyrektora ośrodka pomocy społecznej. W decyzji określa się okres na jaki przyznano świadczenie, miesięczną kwotę świadczenia, formę udzielonego stypendium oraz sposób i termin realizacji.

W jakiej wysokości może być przyznane stypendium szkolne?

Stypendium szkolne przyznawane na okres roku szkolnego, a miesięczna kwota świadczenia ustalana jest w zależności od sytuacji materialnej ucznia oraz występowania w rodzinie ucznia takich okoliczności jak: bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność, brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm, narkomania, także gdy rodzina jest niepełna lub wystąpiło zdarzenie losowe.

  • Jeżeli dochód na osobę w rodzinie wynosi mniej niż 422,40 zł to miesięczna wysokość stypendium będzie wynosić minimalnie 99,20 zł a maksymalnie 248 zł.
  • Jeżeli dochód na osobę w rodzinie wynosi od 422,40 zł do 528 zł to miesięczna wysokość stypendium będzie wynosić minimalnie 99,20 zł a maksymalnie 186 zł. Przy czym jeżeli w rodzinie ucznia występują w/w dodatkowe okoliczności to wówczas miesięczna wysokość stypendium może wynosić do 248 zł.

Na co można wydać środki w ramach stypendium szkolnego?

Zgodnie z regulaminem udzielenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie miasta stołecznego Warszawy, stypendium szkolne może być udzielane w następujących formach:

  1. całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów udziału w zajęciach edukacyjnych, w tym wyrównawczych, wykraczających poza zajęcia realizowane w szkole w ramach planu nauczania, a także udziału w zajęciach edukacyjnych realizowanych poza szkołą.
  2. pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym obejmującej:
  1. zakup podręczników, które nie są udostępniane nieodpłatnie przez szkołę, lektur, encyklopedii, innych książek pomocnych w realizacji procesu dydaktycznego,
  2. zakup komputerów stacjonarnych, laptopów lub tabletów,
  3. zakup biletów miesięcznych lub kwartalnych uprawniających do korzystania z komunikacji miejskiej.
  4. w szczególnych sytuacjach jeżeli organ przyznający stypendium uzna, że udzielenie stypendium w w/w dwóch formach nie jest możliwe, stypendium szkolne może być udzielone w formie świadczenia pieniężnego.

Warto zwrócić uwagę, że opisany w punkcie drugim katalog pomocy rzeczowej obowiązuje w Warszawie od września 2020 roku i może być zaskoczeniem dla osób, które korzystały ze stypendium szkolnego w poprzednich latach ponieważ wówczas można było dokonywać również takich zakupów jak np. artykuły szkolne (zeszyty, długopisy, piórniki, plecaki) czy strój sportowy. Drugą ważną kwestią jest to, że katalog pomocy rzeczowej jest katalogiem zamkniętym co oznacza, że można zrealizować zakup tylko i wyłącznie wymienionych w nim rzeczy. Dla przykładu: możliwy jest zakup komputera stacjonarnego, ale nie można zakupić osobno poszczególnych elementów komputera takich jak: myszka, klawiatura czy stacja dysków. 

W jaki sposób rozlicza się stypendium szkolne?

Wypłaty przyznanego stypendium szkolnego dokonuje się na podstawie rachunków lub faktur potwierdzających poniesienie wydatków zgodnych z decyzją administracyjną. Zatem jeżeli stypendium szkolne zostało przyznane w formie pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym i/lub na pokrycie kosztów udziału w zajęciach edukacyjnych to w pierwszej kolejności rodzic musi samodzielnie opłacić dany produkt/usługę a następnie dostarczyć rachunek/fakturę do organu który przyznał stypendium. Po zweryfikowaniu prawidłowości dokumentu finansowego oraz zgodności poniesionego wydatku z wydaną decyzją, organ zwróci wydane środki finansowe. 

Realizacja przyznanego świadczenia (dostarczanie faktur/rachunków oraz zwrot środków) następuje w terminach wskazanych w decyzji administracyjnej przyznającej świadczenie. Przy czym, jeżeli osoba której zostało przyznane świadczenie nie dostarczy faktur/rachunków w terminach określonych w decyzji to stypendium szkolne nie będzie podlegało realizacji, co oznacza, że przyznane środki finansowe przepadną.

Wracając do sytuacji Pani Iwony….

Czy rodzina spełnia kryterium finansowe?

  • rodzina utrzymuje się z wynagrodzenie w wysokości 1074,33 zł netto miesięcznie, świadczenia wychowawczego w kwocie 500 zł miesięcznie na dwoje dzieci (łącznie 1000 zł) oraz alimentów w kwocie po 300 zł na każde dziecko (łącznie 900 zł). Zgodnie z ustawą, świadczenie wychowawcze nie wlicza się do dochodu, zatem biorąc pod uwagę wynagrodzenie z pracy i alimenty, łączy dochód rodziny wynosi 1 974,33 zł, co w przeliczeniu na jedną osobę daje 493,58 zł, co oznacza że rodzina jak najbardziej spełnia kryterium finansowe do przyznanie stypendium szkolnego. 

W jakiej wysokości może zostać przyznane stypendium?

  • dochód na osobę w rodzinie Pani Iwony znajduje się w przedziale od 422,40 zł do 528zł co wskazuje na niższą kwotę stypendium (do 186 zł), przy czym należy zwrócić uwagę że występują dodatkowe okoliczności (niepełna rodzina) zatem Pani Iwona może ubiegać się o maksymalną wysokość stypendium (do 248 zł)

Czy Pani Iwona może ubiegać się o świadczenie na troje dzieci?

  • Z pewnością może wnioskować o stypendium dla 12-letniego syna Damiana będącego uczniem szkoły podstawowej
  • W przypadku 19-letniej Ani zależy to od decyzji córki, która może samodzielnie wystąpić z wnioskiem, upoważnić Panią Iwonę do reprezentowania w postępowaniu o udzielenie świadczenia lub w ogóle nie wyrazić zgody na ubieganie się o stypendium.
  • W przypadku 6-letniego Kacpra będącego w szkolnej zerówce świadczenie nie przysługuje ponieważ syn nie jest uczniem. 

Czy Pani Iwona wzorem poprzednich lat w ramach stypendium będzie mogła zakupić przybory szkolne i pomoce dydaktyczne?

  • Z uwagi na zmianę katalogu pomocy rzeczowej Pani Iwona nie będzie mogła zakupić ani przyborów szkolnych ani programów komputerowych. Z rzeczy z których korzystała pozostały jedynie książki pomocne w realizacji procesu dydaktycznego. Może natomiast rozważyć skorzystać z nowych form pomocy np. zakupu laptopa do nauki.

Czy zmiana organu realizującego świadczenie zmieniła sposób udzielania i realizacji stypendium szkolnego?

  • Zmiany wprowadzone w ubiegłym roku nie dotyczyły sposobu udzielania i realizacji świadczenia. Pracownik Ośrodka Pomocy Społecznej rozpatrując wniosek o stypendium szkolne nie przeprowadza wywiadu środowiskowego ani nie odwiedza rodziny w miejscu zamieszkania. Procedura przyznawania i rozliczania odbywa się według tych samych zasad które obowiązywały pracowników szkół.  

Nie wiemy czy Pani Iwona zdecyduje się w tym roku złożyć wniosek o przyznanie stypendium szkolnego, ale gdyby Państwo byli zainteresowani tym świadczeniem to zapraszamy do Punktów Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego w Warszawie, gdzie można uzyskać dodatkowe informacje oraz pomoc w wypełnieniu wniosku.

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty
Uchwała Nr XLIX/1309/2005 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. w sprawie regulaminu udzielenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie miasta stołecznego Warszawy.
Uchwała Nr XXXIV/1033/2020 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 30 lipca 2020 r. zmieniająca uchwałę w sprawie regulaminu udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie miasta stołecznego Warszawy.

Autor: Marta Jeżykowska

Uzyskanie prawa do lokalu po śmierci najemcy

19 kwietnia 2021

Pani Jolanta od 1990 roku zamieszkuje i jest zameldowana w lokalu komunalnym z zasobów m.st. Warszawy. Prawo do lokalu mieszkalnego nabył teść Pani Jolanty w 1986 roku i od tej pory nieprzerwanie w nim zamieszkiwał aż do swojej śmierci, która nastąpiła w marcu 2021 roku. W 1990 roku, za zgodą teścia do lokalu wprowadziła się pani Jolanta wraz z mężem i dwójką dzieci. Mąż Pani Jolanty zmarł w 2005 roku, a dzieci wyprowadziły się z lokalu po uzyskaniu pełnoletności. W związku z tym, od 2008 roku do chwili obecnej Pani Jolanta mieszkała tylko z teściem, który był najemcą lokalu. Opłaty z tytułu czynszu oraz odpadów komunalnych od kilku lat na bieżąco regulowała Pani Jolanta, ponieważ teść nie posiadał wystarczających środków finansowych. W marcu 2021 teść zmarł, pani Jolanta zgłosiła ten fakt w Zakładzie Gospodarowania Nieruchomościami i uzyskała informację, że powinna jak najszybciej uregulować stan prawny lokalu, ponieważ jeżeli nie wejdzie w stosunek najmu lokalu po śmierci byłego najemcy może zostać wezwana do opróżnienia lokalu ze względu na brak tytułu prawnego. Pani Jolanta obawia się ewentualnej eksmisji, tym bardziej, że jej środki finansowe nie są wystarczające na pokrycie kosztu wynajmu mieszkania na wolnym rynku. Ponadto mieszka w tym lokalu ponad 30 lat i chciałaby w nim pozostać. W związku z powyższym poprosiła o wyjaśnienie czy i w jaki sposób może uzyskać prawo do zajmowanego lokalu komunalnego.

Wstąpienie w stosunek najmu po śmierci najemcy lokalu jest uregulowane w art. 691 Kodeksu Cywilnego. Zgodnie z § 1 w/w artykułu w przypadku śmierci najemcy w stosunek najmu wstępują: „małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą.” Wyżej wskazane osoby, aby móc wstąpić w stosunek najmu muszą jeszcze spełnić warunek określony w § 2 tj. stale zamieszkiwać w tym lokalu z najemcą aż do chwili jego śmierci. W celu uregulowania stanu prawnego lokalu osoba uprawniona powinna złożyć w Urzędzie Gminy wniosek o potwierdzenie tytułu prawnego do lokalu. W przypadku Pani Jolanty, która zamieszkuje na terenie m.st. Warszawy, wniosek taki należałoby złożyć w Wydziale Obsługi Mieszkańców w Urzędzie Dzielnicy właściwym dla miejsca zamieszkania. Wniosek jest wolny od opłat, a czas oczekiwania na rozpatrzenie sprawy wynosi 2 miesiące. Wniosek można pobrać w Urzędzie Dzielnicy lub na stronie internetowej: https://warszawa19115.pl/-/potwierdzenie-uprawnien-do-lokalu-po-smierci-najemcy-na-podstawie-art-691-kodeksu-cywilnego-. 

Do wniosku o potwierdzenie tytułu prawnego do lokalu należy dołączyć:

  • zgodę na przetwarzanie danych osobowych, 
  • dokumenty potwierdzające pokrewieństwo ze zmarłym najemcą np. akty urodzenia, małżeństwa  i zgonu,
  • jeżeli lokal, w którym zamieszkuje wnioskodawca lub członkowie jego gospodarstwa domowego, jest lokalem spoza zasobu mieszkaniowego miasta, to wówczas należy dostarczyć informację o warunkach mieszkaniowych z miejsca zamieszkania tych osób tj.: adres, powierzchnia lokalu oraz informacje kto posiada tytuł prawny do lokalu lub okoliczności jego utraty,
  • jeżeli wniosek dotyczy osób zameldowanych poza m.st. Warszawa lub osób których ostatnie miejsce zameldowania było poza m.st. Warszawa (dotyczy to zarówno wnioskodawcy, jak i członków jego gospodarstwa domowego) to wówczas należy dostarczyć zaświadczenie z urzędu gminy potwierdzające miejsca zameldowania wnioskodawcy i członków jego gospodarstwa domowego wraz z wykazem wszystkich osób zameldowanych w lokalu i datą zameldowania,
  • jeżeli o potwierdzenie uprawnień ubiega się osoba, wobec której najemca był zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych, to obowiązek ten należy udokumentować poprzez przedstawienie wyroku sądowego ustalającego taki obowiązek.

W przypadku gdyby Urząd Gminy nie wyraził zgody na zawarcie umowy najmu, to wówczas osoba uprawniona może złożyć w sądzie pozew o ustalenie wstąpienia w stosunek najmu mieszkalnego na podstawie art. 691 Kodeksu Cywilnego. Powództwo należy wytoczyć w Sądzie Rejonowym właściwym dla miejsca położenia nieruchomości i skierować przeciwko gminie, w zasobach której znajduje się przedmiotowy lokal. 

Sprawdźmy jednak czy Pani Jolanta w ogóle jest osobą uprawnioną do uzyskania prawa do zajmowanego mieszkania w tym trybie czyli na podstawie art. 691 KC. Bezsprzecznie spełnia ona kryterium określone w § 2 art. 691 tj. trwale zamieszkiwała lokal wraz z teściem, aż do chwili jego śmierci. Wątpliwość jednak budzi spełnienie warunku określonego w § 1 w/w artykułu. Pani Jolanta nie była małżonkiem, dzieckiem ani osobą wobec której najemca był zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych. Można się zastanowić natomiast czy była osobą, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą. Istotnie prowadziła z teściem wspólne gospodarstwo domowe, zatem łączyła ich więź gospodarcza. Nadto, była w dobrych relacjach z teściem, pod koniec życia opiekowała się nim i wspierała go w chorobie, zatem można mówić o łączącej ich więzi emocjonalnej. Jednak według orzecznictwa Sądów Najwyższych pozostawanie faktycznie we wspólnym pożyciu oznacza istnienie jednocześnie więzi duchowej, gospodarczej i fizycznej, co sprowadza się do więzi łączącej dwie osoby pozostające w takich relacjach jak małżonkowie. Zatem zapis ten obejmuje li tylko osoby, które pozostawały ze zmarłym najemcą w konkubinacie. W związku z powyższym Pani Jolanta nie jest osobą uprawnioną do wniesienia powództwa o ustalenie wstąpienia w stosunek najmu na podstawie art. 691 Kodeksu Cywilnego. 

To nie oznacza jednak, że Pani Jolanta w ogóle nie ma możliwości ubiegania się o uzyskanie prawa do lokalu, w którym zamieszkuje. Kodeks Cywilny jest prawem ogólnym, natomiast zgodnie z art. 21 ust. 3 pkt 6. Ustawy o ochronie praw lokatorów każda gmina “powinna ustalić zasady postępowania w stosunku do osób, które pozostały w lokalu opuszczonym przez najemcę lub w lokalu, w którego najem nie wstąpiły po śmierci najemcy.” Zasady te określane są w uchwałach rad gmin dotyczących zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy. Pani Jolanta zamieszkuje na terenie m.st. Warszawy, zatem przyjrzyjmy się jakie zapisy w kwestii ubiegania się o tytuł prawny po śmierci byłego najemcy zawiera Uchwała nr XXIII/669/2019 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 5 grudnia 2019 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu miasta stołecznego Warszawy.

Zgodnie z ust. 2 § 18 w/w Uchwały „pomocy mieszkaniowej można udzielić osobie, która za pisemną zgodą miasta lub na podstawie odrębnych przepisów była uprawniona do zamieszkiwania i nieprzerwanie zamieszkuje w lokalu, jeżeli najemca zmarł, a osoba, która pozostała w lokalu nie wstąpiła w najem na podstawie art. 691 kodeksu cywilnego” W ust. 4 został określony krąg osób, które są uprawnione do ubiegania się o prawo do lokalu po śmierci najemcy i wśród nich zostały wymienione następujące osoby: małżonek najemcy, były małżonek najemcy, zstępni, wstępni, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha oraz teściowie. W dalszej części omawianego przepisu znajduje się jeszcze warunek udzielenia pomocy mieszkaniowej dotyczący braku zaległości w opłatach za zajmowany lokal lub braku zaległości, za które odpowiedzialne są osoby, które pozostały w lokalu. Przy czym warunek powyższy uznaje się za spełniony, jeżeli przez co najmniej 3 miesiące realizowana jest umowa dotycząca spłaty zadłużenia. Ponadto zgodnie z ust. 7 przy ubieganiu się o prawo do lokalu po śmierci najemcy obowiązuje kryterium dochodowe, które musi spełniać osoba uprawniona aby móc ubiegać się o uzyskanie prawa do lokalu. 

Wracając do sytuacji Pani Jolanty, jako synowa jak najbardziej znajduje się w kręgu osób uprawnionych do pomocy mieszkaniowej po śmierci najemcy. Należy jednak sprawdzić czy spełnia ona pozostałe kryteria czyli: 

  • brak zaległości w opłatach za zajmowany lokal, 
  • zamieszkiwanie w lokalu za zgodą m.st Warszawy,
  • odpowiedni dochód.

Jeżeli chodzi o opłaty z tytułu zajmowania lokalu to Pani Jolanta zawsze wnosiła je regularnie, zatem spełnia warunek braku zaległości czynszowych. W umowie najmu lokalu, która była zawarta między teściem a m.st. Warszawa Pani Jolanta wpisana była jako osoba uprawniona do zamieszkiwania w lokalu, zatem spełnia warunek zamieszkiwania za zgodą miasta. Pozostało jeszcze do zweryfikowania kryterium dochodowe, zgodnie z którym  pod uwagę brany jest średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie ostatnich 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku. Przy czym należy zwrócić uwagę, że pod pojęciem dochodu nie jest rozumiany ani dochód netto, ani brutto. W świetle przepisów ustawy za dochód uważa się wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe. Pani Jolanta jest zatrudniona w oparciu o umowę o pracę na pełen etat jako kasjer-sprzedawca w jednej z dużych sieci handlowych i osiąga miesięczny dochód w wysokości 4100 zł brutto. Zgodnie z definicją dochodu od kwoty 4100 zł należy odjąć: koszty uzyskania przychodu w wysokości 250 zł, składkę na ubezpieczenie emerytalne w wysokości 400,16 zł, składkę na ubezpieczenie rentowe w wysokości 61,50 zł oraz składkę na ubezpieczenie chorobowe w wysokości 100,45 zł. Po odjęciu powyższych składników miesięczny dochód Pani Jolanty obliczony zgodnie z definicją dochodu obowiązującą przy ubieganiu się o pomoc mieszkaniową wynosi: 3 287, 89zł. Teraz należy sprawdzić czy Pani Jolanta spełnia kryterium dochodowe określone w Uchwale dla osób ubiegających się o uregulowanie prawa do lokalu po śmierci najemcy. Zgodnie z § 5 Uchwały dochód dla gospodarstwa jednoosobowego nie może przekraczać 110% iloczynu współczynnika w wysokości 0,70 oraz wysokości ostatnio ogłoszonego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego brutto w gospodarce narodowej w województwie mazowieckim, który aktualnie wynosi 5 942, 59zł. Zatem miesięczny dochód Pani Jolanty nie powinien być wyższy niż  4 575,79 zł, co oznacza że to kryterium również zostało spełnione.

Podsumowując, Pani Jolanta po śmierci swojego teścia może ubiegać się o prawo do lokalu komunalnego, w którym obecnie zamieszkuje. Aby to zrobić powinna złożyć w swoim Urzędzie Dzielnicy wniosek o pomoc mieszkaniową wskazując, że dotyczy on regulacji tytułu prawnego do lokalu z zasobu m.st. Warszawy. Wniosek dostępny jest do pobrania w Wydziale Zasobów Mieszkaniowych lub na stronie internetowej: https://warszawa19115.pl/-/najem-lokalu-mieszkalnego-z-zasobu-miasta-

O sposobie wypełnienia wniosku wraz z załącznikami można zapoznać się w jednym z wcześniejszych wpisów na naszym blogu: https://poradnictwoobywatelskie.com/2021/03/01/krok-po-kroku-jak-wypelnic-wniosek-o-pomoc-mieszkaniowa-w-warszawie/. 

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny
Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego
Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych
Uchwała nr XXIII/669/2019 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 5 grudnia 2019 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu miasta stołecznego Warszawy
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2002 r., III CZP 26/02 oraz Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2009 r., III CZP 99/09
Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 19 listopada 2020 r. w sprawie wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w województwach w 2019 r.

Autor: Marta Jeżykowska

Młodzieżowe ośrodki wychowawcze i socjoterapeutyczne

16 listopada 2020

Najstarszy syn Pani Alicji – Artur jest obecnie w 7 klasie szkoły podstawowej. Nigdy nie miał najlepszych ocen ale zawsze jakoś sobie radził w nauce. W ubiegłym roku zaczął wagarować, w wyniku czego znacznie obniżyły się jego oceny, był zagrożony z czterech przedmiotów. Ponadto Artur kilka razy wrócił do domu w stanie wskazującym na spożycie alkoholu. Pani Alicja starała się pomagać synowi, rozmawiała z nim, motywowała go do poprawy zachowania. Podjęła również współpracę z wychowawcą i pedagogiem szkolnym. Został spisany kontrakt, w którym syn zobowiązał się do regularnego uczęszczania do szkoły, poprawy ocen i zachowania. Niestety, Artur nie wywiązał się ze swoich obowiązków szkolnych, nie zdał do następnej klasy, a ponadto dwukrotnie został przyłapany na spożywaniu alkoholu w szkolnej toalecie. 

Pani Alicja bardzo chciałaby pomóc dziecku, ale jednocześnie przyznaje, że jest bezradna wobec jego postępowania, ponieważ syn nie reaguje na żadne prośby, nakazy czy zakazy. Wobec takiej sytuacji, pedagog szkolny zaproponował pani Alicji umieszczenie syna w Młodzieżowym Ośrodku Socjoterapii, jednocześnie wskazując że jeżeli tego nie zrobi a postępowanie Artura nie ulegnie poprawie, to szkoła będzie zmuszona skierować sprawę do Sądu Rodzinnego ze względu na podejrzenie demoralizacji, w konsekwencji czego syn może zostać umieszczony w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym. Pani Alicja chciałaby się dowiedzieć jaka jest różnica między młodzieżowym ośrodkiem socjoterapii a młodzieżowym ośrodkiem wychowawczym i w jaki sposób odbywa się umieszczenie dziecka w ośrodku.

Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii (MOS) a Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy (MOW)

Podstawowym zadaniem młodzieżowych ośrodków jest eliminowanie przejawów niedostosowania społecznego i przejawów zaburzeń zachowania oraz przygotowanie wychowanków do samodzielnego i odpowiedzialnego życia po opuszczeniu ośrodka, zgodnego z obowiązującymi normami społecznymi i prawnymi.

  • Młodzieżowe ośrodki wychowawcze są przeznaczone dla dzieci i młodzieży niedostosowanych społecznie wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy, wychowania, pomocy psychologiczno-pedagogicznej i resocjalizacji.
  • Młodzieżowe ośrodki socjoterapii są przeznaczone dla dzieci i młodzieży, które z powodu zaburzeń rozwojowych, trudności w uczeniu się i zaburzeń w funkcjonowaniu społecznym są zagrożone niedostosowaniem społecznym i wymagają stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy, wychowania, pomocy psychologiczno-pedagogicznej i socjoterapii.

Kluczowym słowem, określającym wychowanków jest zagrożenie niedostosowaniem społecznym oraz niedostosowanie społeczne. W obowiązującym systemie prawnym nie ma sprecyzowanej definicji niedostosowania społecznego, jednak specjalistyczna literatura wskazuje, że jej przesłankami są m.in. następujące zachowania: 

  • Brak realizacji obowiązków szkolnych, w tym nagminne wagary oraz niewłaściwe zachowanie w szkole
  • Spożywanie alkoholu i/lub stosowanie innych środków psychoaktywnych
  • Nieprzestrzeganie przepisów i obowiązujących norm prawnych oraz popełnianie czynów karalnych 
  • Agresywne zachowania względem otoczenia, w tym stosowanie przemocy, niszczenie mienia, udział w bójkach lub kradzieżach

W zależności od intensywności występowania powyższych objawów różnicuje się niedostosowanie społeczne i zagrożenie niedostosowaniem społecznym.

Sposób funkcjonowania ośrodków

Młodzieżowy ośrodek wychowawczy i młodzieżowy ośrodek socjoterapii zapewniają wychowankom całodobową opiekę, to znaczy, że dziecko zarówno mieszka, jak i uczy się w ośrodku. 

Wychowankowie ośrodków wychowawczych i socjoterapeutycznych uczęszczają do szkoły funkcjonującej w ośrodku. W skład każdego ośrodka wchodzi co najmniej jedna ze szkół: szkoła podstawowa specjalna, gimnazjum specjalne lub szkoła ponadgimnazjalna specjalna. Oprócz edukacji szkolnej wychowankowie ośrodków uczestniczą w różnych zajęciach, które mają na celu eliminowanie przejawów niedostosowania społecznego oraz nabywanie umiejętności życiowych i społecznych ułatwiających prawidłowe funkcjonowanie w środowisku rodzinnym i społecznym po opuszczeniu ośrodka. Są to przede wszystkim zajęcia: resocjalizacyjne, socjoterapeutyczne, profilaktyczno-wychowawcze, rewalidacyjne, terapeutyczne, sportowe, rekreacyjne oraz kulturalno-oświatowe.

Ośrodki zapewniają pokoje mieszkalne przeznaczone dla nie więcej niż 4 wychowanków, które są wyposażone w łóżka, szafki do przechowywania rzeczy osobistych oraz szafy ubraniowe. Oprócz tego wychowankowie mogą korzystać z pomieszczeń rekreacyjno-wypoczynkowych, pomieszczeń umożliwiających organizację spotkań społeczności ośrodka, pomieszczeń do prowadzenia zajęć, miejsc umożliwiających samodzielne przygotowywanie posiłków, pokoju dla chorych; miejsc umożliwiających samodzielne pranie i suszenie rzeczy osobistych oraz łazienki i toalety.

Tryb przyjęcia do ośrodków

W przypadku Młodzieżowych Ośrodków Socjoterapii przyjęcie następuje na wniosek rodzica lub opiekuna prawnego a warunkiem przyjęcia jest posiadanie orzeczenia Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej o potrzebie kształcenia specjalnego. Co ważne, MOS-y działają w oparciu o zasadę dobrowolności oraz w pełni świadomy udział, dlatego też osoba ubiegająca się o przyjęcie musi samodzielnie podjąć decyzję odnośnie akceptacji pobytu i zasad obowiązujących w ośrodku.

Zatem, jeżeli Pani Alicja chciałby umieścić Artura w MOS-ie, to w pierwszej kolejności powinna udać się do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej (właściwej dla szkoły, do której obecnie uczęszcza Artur) i tam złożyć wniosek o wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na zagrożenie niedostosowaniem społecznym. Do wniosku o wydanie orzeczenia należy obowiązkowo dostarczyć zaświadczenie od lekarza, stwierdzające zagrożenie niedostosowaniem społecznym. Poradnia wyznaczy terminy badań psychologicznych i pedagogicznych, a następnie w terminie do 30 dni wyda orzeczenie, w którym określi zalecaną formę kształcenia. Co ważne, orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydaje się na okres etapu edukacyjnego albo okres kształcenia w danej szkole, zatem w przypadku Artura orzeczenie byłoby ważne do czasu zakończenia nauki w szkole podstawowej. Dopiero po uzyskaniu orzeczenia Pani Alicja może złożyć wniosek o przyjęcie syna do Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii, przy czym o takie przyjęcie można ubiegać się przez cały rok szkolny. Jeżeli Ośrodek dysponuje wolnymi miejscami to zostanie przeprowadzona rozmowa kwalifikacyjna, podczas której Artur powinien wyrazić dobrowolną zgodę na pobyt w ośrodku. 

Przyjęcie do Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego odbywa się na podstawie orzeczenia sądu rodzinnego o zastosowaniu środka wychowawczego. Zgodnie z ustawą o postępowaniu w sprawach nieletnich, szkoła może powiadomić sąd rodzinny o istnieniu okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego, w tym m.in. systematycznym uchylaniu się od obowiązku szkolnego oraz używaniu alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia. Wśród środków zapobiegania i zwalczania demoralizacji, które może zastosować sąd rodzinny wobec nieletniego jest m.in. orzeczenie o umieszczeniu w młodzieżowym ośrodku wychowawczym. Jeżeli Sąd Rodzinny wyda takie postanowienie, to następnie Ośrodek Rozwoju Edukacji MEN podejmuje decyzję, w którym konkretnie ośrodku nieletni zostanie umieszczony, a procedurę kończy wydanie skierowania przez starostę właściwego dla miejsca zamieszkania nieletniego. O wydaniu skierowania sąd powiadamia rodzica, który we wskazanym terminie powinien skontaktować się z Ośrodkiem i ustalić datę przyjęcia nieletniego do ośrodka. 

Podsumowując, jeśli szkoła skieruje wniosek do sądu rodzinnego, to cała procedura będzie odbywać się poza panią Alicją i jej synem, których rola ograniczy się do stawiennictwa na sprawie sądowej, a następnie do konieczności wykonania postanowienia sądu. Warto zwrócić uwagę, że w obecnej sytuacji epidemiologicznej dopuszczalna jest możliwość przeprowadzania rozpraw i posiedzeń sądowych przy użyciu środków komunikacji na odległość z bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku (więcej o zasadach działania sądów w dobie pandemii można przeczytać pod tym linkiem: https://poradnictwoobywatelskie.com/2020/11/09/e-rozprawa-nowe-zasady-dzialania-sadow-w-dobie-pandemii/

Różnice pomiędzy MOS i MOW

Kluczową różnicą w funkcjonowaniu MOS i MOW jest okres pobytu wychowanków. Pobyt w Młodzieżowym Ośrodku Socjoterapii jest określony przez okres, na który zostało wydane orzeczenie poradni psychologiczno-pedagogicznej. Jeżeli więc trafił tam uczeń szkoły podstawowej to będzie przebywał w ośrodku do czasu zakończenia nauki w tej szkole, a następnie może ubiegać się o przyjęcie do stacjonarnej szkoły ponadpodstawowej. 

Natomiast w przypadku umieszczenia w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym okres pobytu jest określony w postanowieniu sądu rodzinnego i może trwać do ukończenia 18. roku życia. Przy czym możliwe jest złożenie wniosku do sądu rodzinnego o uchylenie lub zmianę środka wychowawczego i zwolnienie z ośrodka. Wniosek taki może być złożony przez dyrektora ośrodka lub rodzica i należy w nim wskazać informacje dotyczące efektów działań resocjalizacyjnych, które uzasadniają przypuszczenie, że wychowanek może prawidłowo funkcjonować poza ośrodkiem.

Kolejną ważną różnicą jest urlopowanie wychowanków do domu. Młodzieżowe ośrodki wychowawcze są placówkami funkcjonującymi przez cały rok kalendarzowy, w których nie są przewidziane żadne ferie szkolne, zatem wychowankowie pozostają w nich również w okresie wakacji, ferii zimowych oraz innych przerw szkolnych. Wychowankowie mogą wracać do domów rodzinnych tylko za zgodą sądu rodzinnego, a wniosek o wyrażenie przez sąd rodzinny zgody na urlopowanie może złożyć dyrektor ośrodka na prośbę wychowawcy.

Natomiast Młodzieżowe Ośrodki Socjoterapii są placówkami, w których przewidziane są przerwy szkolne w postaci wakacji, ferii zimowych czy okresów świątecznych i ten czas wychowankowie mogą spędzać w domach. Wprawdzie każdy ośrodek funkcjonuje w oparciu o własne regulaminy, jednak najczęściej wychowankowie przebywają w MOS od poniedziałku do piątku, natomiast weekendy mogą spędzać w swoich domach rodzinnych.

Podsumowując, pedagog szkolny zaproponował Pani Alicji umieszczenie syna w Młodzieżowym Ośrodku Socjoterapii ze względu na jego trudności w uczeniu się oraz zachowanie, które może wskazywać na zagrożenie niedostosowaniem społecznym. Zgadzając się na umieszczenie syna w takim ośrodku, Pani Alicja ma możliwość wyboru konkretnej placówki oraz otrzymania wsparcia w procesie wychowawczym. Podczas pobytu w ośrodku zostaną rozpoznane indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne Artura, na podstawie których ośrodek zastosuje specjalną organizację nauki oraz pomoc psychologiczno-pedagogiczną, a po ukończeniu 8-ej klasy szkoły podstawowej Artur będzie mógł wrócić do domu rodzinnego i kontynuować naukę w stacjonarnej szkole ponadpodstawowej. 

Podstawa prawna:
Ustawa o z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich;
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w młodzieżowym ośrodku wychowawczym;
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach.

Autor: Marta Jeżykowska

Zmiany w Funduszu Alimentacyjnym

27 lipca 2020

W lutym 2020 roku Pani Agnieszka rozwiodła się z mężem i od tego czasu samotnie wychowuje 9-letniego syna. Pracuje w sklepie spożywczym i od trzech lat otrzymuje stałe wynagrodzenie w wysokości 2100 zł netto. Sąd, orzekając o rozwodzie, powierzył Pani Agnieszce wykonywanie władzy rodzicielskiej i przyznał jej alimenty na dziecko w kwocie 500 zł miesięcznie. Były mąż Pani Agnieszki, pomimo wyroku sądu, oświadczył, że nie będzie uczestniczył w kosztach utrzymania syna. Pani Agnieszka w marcu bieżącego roku złożyła wniosek do komornika o wszczęcie egzekucji, jednak do chwili obecnej nie otrzymała żadnych pieniędzy. Egzekucja okazała się niewykonalna ze względu na to, że były mąż od czasu rozwodu utrzymuje się jedynie z prac dorywczych i celowo unika legalnego zatrudnienia. W związku z tym, Pani Agnieszka zastanawia się czy przysługuje jej świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego. 

Prawo do świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego ustalane jest na okresy świadczeniowe trwające każdorazowo od dnia 1 października do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Aby zachować ciągłość otrzymywania świadczenia, wnioski na kolejny okres świadczeniowy składa się corocznie od dnia 1 lipca do dnia 31 sierpnia. Jednak w przypadku osób, które nabyły uprawnienia do alimentów w trakcie trwania okresu świadczeniowego możliwe jest złożenie wniosku w każdym momencie. Wówczas prawo do świadczenia ustala się od miesiąca, w którym wpłynął prawidłowo wypełniony wniosek.

Zatem Pani Agnieszka w obecnej chwili mogłaby złożyć dwa wnioski:

  • na okres 2019/2020 i jeżeliby spełniała kryteria to otrzymałaby prawo do świadczenia od lipca 2020 do września 2020
  • na okres 2020/2021 i jeżeliby spełniała kryteria to otrzymałaby prawo do świadczenia od października 2020 do września 2021

Jednak czy Pani Agnieszka spełnia kryteria uprawniające do uzyskania tych świadczeń?

Prawo do świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego przysługuje:

  1. osobom uprawnionym do alimentów na podstawie tytułu wykonawczego – Pani Agnieszka posiada tytuł wykonawczy w postaci wyroku rozwodowego, w którym zostały zasądzone alimenty na syna.
  2. w przypadku bezskuteczności egzekucji (egzekucji, w wyniku której w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych) – Egzekucja wszczęta w marcu na wniosek Pani Agnieszki okazała się bezskuteczna. 
  3. jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy nie przekracza kryterium dochodowego (800 zł przy ustalaniu prawa na okres 2019/2020; 900 zł przy ustalaniu prawa na okres 2020/2021) – Pani Agnieszka od trzech lat uzyskuje miesięczny dochód w wysokości 2100 zł tj. 1050 zł na osobę w rodzinie. Zatem przekracza kryterium uprawniające do otrzymania świadczenia, zarówno na okres 2019/2020, jak i na okres 2020/2021.

Uwaga! Z dniem 1 lipca 2020 roku zaczął obowiązywać nowy zapis, zgodnie z którym począwszy od nowego okresu świadczeniowego (na rok 2020/2021), w przypadku jeżeli dochód rodziny przekracza kryterium dochodowe o kwotę nie wyższą niż przysługująca kwota świadczenia z funduszu alimentacyjnego, to wówczas świadczenie będzie wypłacane w wysokości różnicy między przysługującą kwotą świadczenia a kwotą, o którą zostało przekroczone kryterium dochodowe. Jeżeli jednak różnica byłaby niższa niż 100 zł, wówczas świadczenie nie będzie przysługiwało.

Pani Agnieszka, uzyskując dochód w wysokości 1050 zł na osobę w rodzinie, przekracza kryterium dochodowe na okres 2020/2021 o 150 zł. Różnica między przysługującą kwotą świadczenia w wysokości 500 zł a kwotą, o którą przekroczyła kryterium wynosi 350 zł. I w takiej właśnie wysokości Pani Agnieszka może otrzymywać świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego w okresie od 1 października 2020 do 30 września 2021 roku. 

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
Ustawa z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2

Autor: Marta Jeżykowska

Sytuacja cudzoziemców w Polsce po wprowadzeniu stanu epidemii

18 Maj 2020

Pani Natalia samodzielnie wychowuje dwóch nastoletnich synów. Rodzina ma obywatelstwo ukraińskie, od 3 lat zamieszkuje w Warszawie. Pani Natalia pracuje w sklepie spożywczym na stanowisku kasjer-sprzedawca, a jej synowie uczą się w szkole podstawowej. Pani Natalia przebywa w Polsce na podstawie wizy krajowej długoterminowej i pracuje na podstawie zezwolenia na pracę. W dniu 20 maja 2020 roku Pani Natalii kończy się wiza długoterminowa oraz zezwolenie na pracę. Przed terminem zakończenia wizy Pani Natalia planowała złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zgromadziła już wszystkie niezbędne dokumenty, jednak ze względu na epidemię obecnie nie ma możliwości umówienia się w Wydziale Spraw Cudzoziemców Urzędu Wojewódzkiego. Pani Natalia nie chce wyjeżdżać z Polski, przede wszystkim ze względu na synów, którzy musieliby przerwać naukę w trakcie roku szkolnego. Zwróciła się z pytaniem co może zrobić, aby móc legalnie zostać i pracować w Polsce po upływie terminu ważności wizy.

Pani Natalia nie musi wyjeżdżać z Polski, ponieważ w związku z obecną sytuacją epidemiologiczną wprowadzone zostały szczególne rozwiązania dla cudzoziemców. Wśród wprowadzonych przepisów znajduje się m.in. przedłużenie okresu ważności wizy krajowej i zezwolenia na pracę do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jeżeli ostatni dzień okresu pobytu cudzoziemca na podstawie tej wizy przypada w okresie jednego z tych stanów.  

W Polsce stan zagrożenia epidemiologicznego ogłoszono w dniu 14.03.2020, a stan epidemii w dniu 20.03.2020 r., zatem wiza krajowa oraz zezwolenie na pracę Pani Natalii, których ważność powinna upłynąć w dniu 20.05.2020 zostaną przedłużone do upływu 30 dni po odwołaniu ostatniego z tych stanów. Przedłużenie dokumentów następuje z mocy prawa, więc Pani Natalia nie musi składać żadnych wniosków ani uzyskiwać nowej naklejki wizowej w dokumencie podróży. 

Ponadto, jeżeli Pani Natalia ma już zebrane wszystkie niezbędne dokumenty do złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, to może je złożyć za pośrednictwem poczty wysyłając listem poleconym na adres Urzędu Wojewódzkiego. Po wysłaniu wniosku, należy oczekiwać na listowne wezwanie do uzupełnienia braków formalnych, przede wszystkim złożenia odcisków linii papilarnych.

W dniu 11.05.2020 Wydział Spraw Cudzoziemców Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego wznowił bezpośrednią obsługę klientów, jednak tylko w zakresie odbioru kart pobytu i decyzji oraz uzupełniania braków formalnych dotyczących legalizacji pobytu. Wciąż nie można się umówić na wizytę, przyjmowane są tylko osoby w wyżej wskazanych sprawach, z którymi Urząd sam się skontaktuje. Zatem nie można osobiście złożyć wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, ale jeżeli Pani Natalia złoży wniosek za pośrednictwem poczty to Urząd Wojewódzki skontaktuje się z nią i ustali termin osobistego stawiennictwa w celu pobrania odcisków linii papilarnych.

Przedłużenie legalności pobytu i zezwolenia na pracę

Pani Natalia dowiedziała się, że w związku z obecnym stanem epidemiologicznym zostały wprowadzone szczególne rozwiązania związane z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Wśród tych rozwiązań znajdują się przepisy przedłużające pobyt i możliwość wykonywania pracy przez cudzoziemców, którym legalny pobyt w Polsce kończy się w trakcie trwania stanu zagrożenia epidemiologicznego lub stanu epidemii tj. od 14.03.2020 do odwołania ostatniego z tych stanów. Przedłużenia dotyczą:

  • pobytu cudzoziemców przebywających w Polsce na podstawie m.in. zezwolenia na pobyt czasowy, wizy krajowej lub wizy Schengen.
  • terminu na opuszczenie terytorium Polski oraz wykonania zobowiązania do powrotu
  • ważności dokumentów: kart pobytu oraz tymczasowych zaświadczeń tożsamości cudzoziemca
  • oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcom, zezwoleń na pracę oraz zezwoleń na pracę sezonową.

Przedłużenia wszystkich powyższych terminów z mocy prawa ulegają przesunięciu do upływu 30 dni od dnia następującego po zakończenia stanu zagrożenia epidemiologicznego i stanu epidemii.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw

Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

Autor: Marta Jeżykowska

Stan prawny na dzień: 15.05.2020.