Poniedziałek, 13 września 2021 roku
Rażąca niewdzięczność
W Kodeksie cywilnym nie istnieje ogólnie obowiązująca definicja „rażącej niewdzięczności”. Jednak z orzecznictwa i praktyk wynika, że za rażącą niewdzięczność uznaje się takie celowe postępowanie i zachowania obdarowanego (lub zaniechanie!), które jest naganne wobec obowiązujących w społeczeństwie zasad moralnych, powoduje umyślne wyrządzenie szkody darczyńcy, a darczyńca czuje się wobec tego wykorzystywany.
Darczyńca może odwołać darowiznę, nawet już wykonaną! Może to nastąpić po upływie roku od dnia, w którym darczyńca dowiedział się o rażącej niewdzięczności obdarowanego.
Może do tego dojść, jeśli relacje między darczyńcą, a obdarowanym pogorszą się. Dotyczy to niewywiązywania się obdarowanego z moralnego obowiązku, jaki na nim spoczywa wobec darczyńcy.
Przykłady rażącej niewdzięczności to np.: odmówienie pomocy darczyńcy w czasie ciężkiej choroby, naruszenie jego godności osobistej, bezpodstawne zmuszanie lub wręcz doprowadzenie do ubezwłasnowolnienia darczyńcy.
Odwołanie darowizny niewykonanej – art. 896 Kodeksu cywilnego – darczyńca może odwołać darowiznę jeszcze niewykonaną, jeśli po zawarciu umowy jego stan majątkowy uległ takiej zmianie, że wykonanie darowizny nie może nastąpić bez uszczerbku dla jego własnego utrzymania i odpowiednio do jego usprawiedliwionych potrzeb, albo uszczerbku dla ciążących na nim ustawowych obowiązkach alimentacyjnych.
W przypadku, kiedy przedmiotem darowizny jest rzecz ruchoma – np. samochód, pieniądze, biżuteria – zasady odwołania darowizny są takie same, jak w przypadku nieruchomości.
Darowizna NIE MOŻE zostać odwołana z powodu rażącej niewdzięczności, jeżeli darczyńca przebaczył obdarowanemu.
Jeżeli obdarowany zapłacił podatek od darowizny – jego zwrot w przypadku odwołania darowizny przez darczyńcę jest „nienależny” czyli nie podlega zwrotowi, bo darowizna była ważna.
W 2021 r. w podatku od spadków i darowizn wolne są następujące kwoty:
– 9 637 zł ( grupa podatkowa),
– 7 276 zł (II grupa podatkowa),
– 4 902 zł (III grupa podatkowa)
Porady Obywatelskie 