Pan Ireneusz jest osobą z niepełnosprawnością, całkowicie niezdolną do samodzielnej egzystencji.. Porusza się na wózku, co dwa dni musi być dializowany. Mieszka z dorosłą córką. Żona pana Ireneusza zmarła rok temu i wówczas zaczęły się poważne problemy w domu. Córka nie pracuje, nie chce pomagać ojcu, nic w domu nie robi. Sprowadziła chłopaka, z którym urządzają imprezy alkoholowe. Córka nie partycypuje w czynszu ani opłatach za mieszkanie. Pan Ireneusz obawia się, że mieszkanie zostanie zadłużone gdyż on sam nie jest w stanie ponosić wszystkich opłat. Kiedy pan Ireneusz zwraca się do córki o pomoc, słyszy same obelgi i wyzwiska pod swoim adresem. Córka nie sprząta, w kuchni zalęgło się robactwo. Taka sytuacja zagraża życiu i zdrowiu pana Ireneusza ponieważ przy dializowaniu pacjent powinien przebywać w higienicznych warunkach. Pan Ireneusz niejednokrotnie błagał córkę aby poszła do pracy i wielokrotnie aby posprzątała kuchnię i łazienkę. Zawsze spotykała go taka sama reakcja, śmiech i wyzwiska. Córka powiedziała mu, że się go wstydzi i najlepiej by było gdyby już umarł. Sprawa jest o tyle bolesna, że jest to córka. Pan Ireneusz zwrócił się do doradcy obywatelskiego z prośbą o pomoc.
Doradca obywatelski wyjaśnił panu Ireneuszowi, że ma on do czynienia z przemocą domową. Doradca poinformował, że dalsze przebywanie pana Ireneusza w takich warunkach może doprowadzić u niego do poważnych konsekwencji zdrowotnych a nawet utraty życia.
W przepisach ustawy o przemocy w rodzinie ustawodawca zamieścił preambułę wskazując w niej, że przemoc w rodzinie narusza podstawowe prawa człowieka, w tym prawo do życia i zdrowia oraz poszanowania godności osobistej, a władze publiczne mają obowiązek zapewnić wszystkim obywatelom równe traktowanie i poszanowanie ich praw i wolności.
Zgodnie z ustawą przez przemoc w rodzinie należy rozumieć jako „jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.” Ustawa definiując „członków rodziny” odsyła do definicji osoby najbliższej zawartej w art. 115 §11 Kodeksu Karnego. Zgodnie z tym odesłaniem członkiem rodziny w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie jest „małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu”.
Doradca poinformował pana Ireneusza, że jego córka dopuszcza się przestępstwa z art. 207 Kodeksu karnego, który stanowi: “§ 1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
W przypadku pana Ireneusza pożądanym rozwiązaniem byłby nakaz sądu do opuszczenia przez córkę wspólnie zajmowanego mieszkania.
Z wnioskiem o zobowiązanie osoby stosującej przemoc w rodzinie do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazanie zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia może wystąpić jedynie osoba, przeciwko której zachowania mieszczą się w definicji przemocy w rodzinie.
Wniosek składa się na urzędowym formularzu. Wzór wniosku jest do pobrania: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/wzor-wniosku-o-zobowiazanie-osoby-stosujacej-przemoc-w-rodzinie-do-opuszczenia-wspolnie-zajmowanego-mieszkania-i-jego-bezposredniego-otoczenia-lub-zakazanie-zblizania-sie-do-mieszkania-i-jego-bezposredniego-otoczenia
W formularzu wniosku przewidziano możliwość wnioskowania o udzielenia zabezpieczenia. Jest to punkt 5.5 – tę rubrykę formularza wypełniają wnioskodawcy, którzy domagają się udzielenia zabezpieczenia, kiedy nakaz opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia ani zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia nie były uprzednio wydane przez Policję lub Żandarmerię Wojskową.
Pan Ireneusz uzyskał pomoc doradcy obywatelskiego w wypełnieniu wniosku wraz z udzieleniem zabezpieczenia.
Wypełniony wniosek składa się do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania.
Podstawa prawna: Ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U.05.180.1493) Ustawa Kodeks karny z 6 czerwca 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553) Kodeks karny Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 listopada 2020 roku .
Autor: Anna Pieślak
Porady Obywatelskie 