Część druga: „Dom bez formalności” – ułatwienia w budowie domów do 70 m2
Do Punktu Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego zgłosił się Pan Jan, który 4 lata temu odziedziczył niezabudowana działkę budowlaną. Działka jest położona na terenie, dla którego gmina nie ustaliła jeszcze planu zagospodarowania przestrzennego. Pan Jan nie składał do gminy wniosków o warunki zabudowy, gdyż w momencie gdy działkę odziedziczył nie było go stać na budowę domu. Jednak mały własny domek stał się marzeniem nie tylko pana Jana, ale również jego żony. Dlatego oboje zmienili pracę na lepiej płatną i zaczęli oszczędzać pieniądze. Obecnie Pan Jan wraz z żoną mają oszczędności i zdolność kredytową. Przy pomocy środków finansowych zewnętrznych czyli kredytu hipotecznego mogliby rozpocząć budowę wymarzonego domku. Pierwszym krokiem pana Jana było złożenie wizyty w gminie, w której położona jest działka, aby dowiedzieć się jakie są warunki zabudowy i jak długo trzeba na nie czekać. Okazało się, że teren na którym znajduje się działka nie ma jeszcze określonego planu, a czas oczekiwania na ich określenie może wynieść nawet rok. Pan Jan się zmartwił, gdyż zdaje sobie sprawę, że wydanie decyzji o warunkach zabudowy długo trwa, a przy galopującej inflacji i wysokim wzroście cen materiałów budowlanych i robocizny może przestać go być stać na wybudowanie domu. Pana Jana interesuje czy można w jakiś sposób przyśpieszyć wydanie decyzji określającej warunki zabudowy.
Doradczyni obywatelska, do której trafił Pan Jan poinformowała go, że jednym z pięciu fundamentów rządowego programu Polski Ład jest pakiet mieszkaniowy. Zaproponowane w Polskim Ładzie rozwiązania obejmują trzy możliwości:
- „Mieszkanie bez wkładu własnego” – program gwarancji kredytowych
- „Dom bez formalności” – ułatwienia w budowie domu do 70 m2
- „Bon mieszkaniowy”
W poprzednim artykule z serii: Pakiet mieszkaniowy w rządowym programie „Polski Ład” został opisany temat „Mieszkanie bez wkładu własnego – program gwarancji kredytowych”. Teraz omówimy „Dom bez formalności – ułatwienia w budowie domu do 70 m2”. W kolejnym artykule poruszymy kwestię „Bon mieszkaniowy”.
„Dom bez formalności” – ułatwienia w budowie domu do 70 m2
Doradczyni obywatelska w pierwszej kolejności wyjaśniła Panu Janowi, że każdy kto posiada działkę budowlaną, może wybudować na niej – w uproszczonej procedurze – dom do 70 m kw. zabudowy do celów mieszkaniowych lub rekreacyjnych. Wybudować dom w uproszczonej procedurze, może każdy, pod warunkiem, że inwestycja zaspokaja jego własne potrzeby mieszkaniowe lub rekreacyjne. Nie ma znaczenia stan cywilny, status społeczny czy sytuacja rodzinna. Jedyny warunek jaki trzeba spełnić, to posiadanie tytułu prawnego do nieruchomości czyli prawa dysponowanie nieruchomością na cele budowlane (prawo własności, użytkowania wieczystego, zarządu itp.)
Wyjaśniłam, że dom mieszkalny do 70 m2 zabudowy to:
– jednorodzinny budynek mieszkalny wolnostojący
– dom, który ma nie więcej niż dwie kondygnacje
– dom, który w całości mieści się na działce lub działkach, na których został zaprojektowany
– dom zbudowany na własne cele mieszkaniowe
dom rekreacyjny do 70 m2 zabudowy to:
– parterowy budynek, który służy do rekreacji indywidualnej
– dom, który ma rozpiętość elementów konstrukcyjnych do 6 m i wysięg wsporników do 2 m
W obydwu przypadkach gęstość zabudowy nie może być większa niż jeden budynek na każde 500 m2 działki.
Wyjaśniono Panu Janowi także, co kryje się pod hasłem „w uproszczonej procedurze”, czyli jakie są podstawowe założenia programu, a zaliczamy do nich:
– wyłączenie możliwości wnoszenia sprzeciwu przez organ administracji architektoniczno–budowlanej do dokonanego zgłoszenia, pod warunkiem, że zgłoszenie o terminie rozpoczęcia robót budowlanych będzie złożone przez inwestora do nadzoru budowlanego. Oznacza to, że po zgłoszeniu rozpoczęcia budowy domu do 70 m2 zabudowy, budowa będzie mogła rozpocząć się zaraz po zgłoszeniu, co jest dużą oszczędnością czasu;
– do zgłoszenia o rozpoczęciu robót budowlanych, inwestor zobowiązany jest złożyć oświadczenie, że budowa domu prowadzona jest w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych lub rekreacyjnych;
– podczas budowy takich domów nie ma wymogu powoływania kierownika budowy oraz prowadzenia dziennika budowy, jest to wyłącznie przywilej inwestora, a nie jego obowiązek. Jednak gdy inwestor zdecyduje się na budowę domu bez nadzoru kierownika budowy, musi złożyć oświadczenie w organie nadzoru budowlanego, o tym że przyjmuje na siebie odpowiedzialność za kierowanie budową;
– w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzja o warunkach zabudowy dla domów do 70 m2 wydawana będzie w terminie do 21 dni, co jest również wielką oszczędnością czasu;
– ważnym założeniem programu jest również to, że zbudowanie domu do 70 m2 nie mówi, jak długo trzeba w nim mieszkać, czy być jego właścicielem. Gdy zmienią się plany życiowe inwestora, dom można sprzedać, wynająć lub przepisać na inna osobę.
Regulacje prawne, dotyczące uproszczenia procedury budowy domu do 70 m2, zostały zawarte w przepisach ustawy z dnia 17 września 2021 roku o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Uchwalone zmiany weszły w życie 3 stycznia 2022 roku.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 17 września 2021 roku o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2021, poz. 1986);
Autor: Grażyna Dylewska