Pani Alina jest osobą głuchą, ma orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, porozumiewa się polskim językiem migowym (PJM). Jej 7 letnia córka uczy się w I klasie publicznej szkoły podstawowej. Pani Alina nie jest w stanie zrozumieć co mówi do niej nauczycielka, nie rozumie także treści niektórych e-maili, które od niej otrzymuje (wynika to z jej braku znajomości języka polskiego). Zwróciła się do szkoły, aby zapewniono jej, w kontaktach z nauczycielką, tłumacza migowego. Niestety, szkoła odmówiła. Pani Alina pyta czy szkoła ma obowiązek zapewnienia jej tłumacza migowego podczas kontaktów z wychowawczynią jej córki?
Pani Alina jest osobą głuchą, nieposługującą się językiem polskim, stanowi to duży kłopot. Pani Alina zna niektóre polskie słowa, ale nie zna gramatyki polskiej, gdyż jej naturalnym językiem pozostaje język migowy PJM. Doradczyni obywatelska poinformowała Panią Alinę (za pośrednictwem tłumacza PJM on-line, dostępnego w urzędzie dzielnicy m.st Warszawy), że szkoła jako instytucja publiczna ma obowiązek – zgodnie z art. 29 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz.U. z 2020 r. poz. 1062, zwanej dalej: ustawą). – zapewnić jej dostęp do tłumacza języka migowego PJM.
Wniosek o zapewnienie dostępności poprzez zapewnienie tłumacza języka migowego PJM należy złożyć do podmiotu publicznego, w tym przypadku do dyrektora szkoły podstawowej, do której uczęszcza córka Pani Aliny.
Wniosek o zapewnienie dostępności powinien zawierać:
- dane kontaktowe wnioskodawcy,
- wskazanie bariery utrudniającej lub uniemożliwiającej dostępność w zakresie architektonicznym lub informacyjno-komunikacyjnym,
- wskazanie sposobu kontaktu z wnioskodawcą,
- wskazanie preferowanego sposobu zapewnienia dostępności,
Pani Alina wraz doradczynią obywatelską przygotowała pismo do szkoły, w którym wzywa dyrekcję szkoły do zapewnienia jej tłumacza języka migowego (PJM) w czasie zebrań w szkole. W piśmie zostały podane konkretne daty 6 spotkań w roku szkolnym 2021/2022, które matka uczennicy otrzymała w komunikacie e-mailowym we wrześniu 2021 roku od wychowawczyni jej córki.
Jeśli mimo złożonego wniosku szkoła nie zapewni dostępności, to Pani Alina może złożyć, w terminie 30 dni skargę do Prezesa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).
PFRON przygotował dedykowaną dostępności sekcję serwisu internetowego dostepnosc.pfron.org.pl, która zawiera wszystkie przydatne informacje oraz umożliwia złożenie wniosku o zapewnienie dostępności przez PFRON oraz skargi na brak dostępności każdego podmiotu publicznego. Powstała też infolinia 22 581 84 10 nr wew. 4 . Dla osób niesłyszących, na stronie zastosowano usługę tłumacza migowego online. Obsługa procesu skargowego będzie prowadzona również stacjonarnie dla osób, które preferują taką formę kontaktu w 16. oddziałach regionalnych PFRON w całym kraju. Informację o braku dostępności PFRON, wniosek o zapewnienie dostępności przez PFRON oraz skargę na brak zapewniania dostępności przez każdy podmiot publiczny można złożyć także poprzez rządowy serwis obywatel.gov.pl
Więcej na temat skarg na brak dostępności oraz formularze skargi można znaleźć na stronach:
Podstawa prawna: Ustawa z 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1062)
Autorka: Anna Thieme