Pan Marek lat 34, mieszka z rodzicami. Dwa lata temu uległ wypadkowi. Po kilkumiesięcznym pobycie w szpitalu wrócił do domu i intensywnie się rehabilituje. Obecnie porusza się przy pomocy kul. W tej chwili tj. od 1 marca 2020 utrzymuje się z renty z ZUS. Rentę uzyskał w związku z całkowitą niezdolnością do pracy i ma ją przyznaną do maja 2021 r. Renta jest w wysokości 1200 zł (brutto). Pan Marek czuje się już lepiej i chciałby wrócić do pracy. Wcześniej pracował jako sprzedawca w sklepie ze sprzętem komputerowym. Pyta czy jeśli podejmie pracę musi wtedy zrezygnować z renty?
Pan Marek może podjąć pracę zarobkową i jednocześnie pobierać rentę. Jeśli pobieramy rentę i pracujemy musimy zwrócić uwagę na wysokość wynagrodzenia jakie otrzymujemy za pracę. Zgodnie z prawem bez obniżania wysokości renty pan Marek może zarobić miesięcznie 3442,80 zł brutto (od 1 marca 2020 r), czyli 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ogłaszaną kwartalnie. Jeżeli zarobki przekroczą tę kwotę, ZUS może ograniczyć kwotę renty. Kwotę tego zmniejszenia stanowi różnica między kwotą uzyskanego przychodu a dopuszczalną kwotą przychodu (70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia). Jeśli wynagrodzenie za pracę przekroczy 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, wtedy renta zostaje zawieszona. Szczegółowe informacje oraz aktualne kwoty znajdują się na stronie ZUS:
Z dniem uzyskania orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy pan Marek zyskał również uprawnienia do obniżenia czasu pracy z 40 godzin tygodniowo do 35 godzin (przy zachowaniu wynagrodzenia za cały etat) oraz możliwość uzyskania (po roku pracy) dodatkowego urlopu rehabilitacyjnego, a także m.in. możliwość zwolnienia z pracy na czas badań lekarskich.
Trzeba podkreślić, że orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy jest równoważne z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (art. 5 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).
Z przyczyn związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, wydane na czas określony na podstawie ustawy o rehabilitacji, którego ważność:
- upłynęła w terminie do 90 dni przed dniem wejścia w życie ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19, pod warunkiem złożenia w tym terminie kolejnego wniosku o wydanie orzeczenia, zachowuje ważność do upływu 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;
- upływa w terminie od dnia wejścia w życie ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19, zachowuje ważność do upływu 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.
Szczegółowe informacje dotyczące uprawnień pracowniczki czy pracownika z niepełnosprawnością można znaleźć na stronie Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób z Niepełnosprawnością:
http://www.niepelnosprawni.gov.pl/p,62,niepelnosprawny-pracownik
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1383, z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 22 lipca 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury lub renty (Dz.U. Nr 58, poz. 290, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1773, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1778, z późn. zm.)
Art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374, ze, zm.).
Autorka: Doradczyni obywatelska i zawodowa Anna Thieme