Pan Józef złożył pozew przeciwko synowi o zasądzenie na jego rzecz alimentów. Sąd oddalił powództwo i nie zasądził na rzecz Pana Józefa alimentów. Pan Józef odwołał się od Wyroku Sądu I Instancji i wniósł apelację. Sąd II Instancji oddalił apelację Pana Józefa. Pan Józef jest rozczarowany działaniem Sądów, lecz usłyszał o możliwości wznowienia postępowania. Pan Józef zgłosił się do Punktu Nieodpłatnych Porad Obywatelskich celem uzyskania porady jak wznowić postępowanie zakończone prawomocnym wyrokiem sądu.
Postępowanie sądowe jest postępowaniem II instancyjnym, zaś wznowienie postępowania ma charakter wyjątkowy i zostało opisane w art. 399 k.p.c. i następnych.
Skarga o wznowienie postępowania nie ma służyć naprawieniu błędów stron popełnionych przez nie w ramach przygotowania lub prowadzenia prawomocnie zakończonego postępowania.
Można żądać wznowienia postępowania z powodu jego nieważności jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się wyroku nie mogła domagać się wyłączenia.
Inne podstawy wznowienia postępowania zostały opisane w art. 403 k.p.c., zgodnie z którym:
– wyrok został oparty na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazującym wyroku karnym, następnie uchylonym;
– wyrok został uzyskany za pomocą przestępstwa.
Można również żądać wznowienia postępowania w razie późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku prawnego, albo wykrycia takich faktów lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
Z powyższego wynika, iż podstawa do wznowienia postępowania zachodzi wtedy, gdy wykryty wyrok istniał i był prawomocny zanim zapadło zaskarżone orzeczenie w postępowaniu objętym żądaniem wznowienia.
Ogólnie rzecz ujmując, wznowienie postępowania jest uzależnione od wystąpienia łącznie trzech przesłanek:
– wykrycia po uprawomocnieniu się wyroku nowych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które istniały w czasie postępowania, ale nie zostały w nim powołane.
– możliwość ich wpływu na wynik sprawy;
– strona nie mogła skorzystać z nich w poprzednim postępowaniu.
Niemożność skorzystania w poprzednim postępowaniu z okoliczności faktycznych lub środków dowodowych musi być obiektywna. Chodzi o taką niemożliwość, która była aktualna dla każdej należycie dbającej o swoje interesy osoby, znajdującej się w konkretnej sprawie.
Gdy zaniechanie strony w tym przedmiocie było następstwem jej opieszałości, zaniedbań, zapomnienia czy błędnej oceny potrzeby powołania dowodu, to nie zachodzi podstawa wznowienia postępowania.
Skargę o wznowienie wnosi się w terminie trzymiesięcznym; termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia.
W przypadku sprawy Pana Józefa żadna z powyższych podstaw nie miała miejsca, więc skarga o wznowienie postępowania byłaby bezzasadna.
Podstawa prawna: Kodeks postępowania cywilnego
Autor: Marek Ners
Porady Obywatelskie 