Część pierwsza: „Mieszkanie bez wkładu własnego” – program gwarancji kredytowych
Do Punktu Nieodpłatnych Porad Obywatelskich zgłosił się Pan Jan. Pan Jan mieszka w dwupokojowym, 48-metrowym mieszkaniu własnościowym wraz z żoną i trójką dzieci w wieku 5, 8 i 11 lat. Żona Pana Jana oczekuje czwartego dziecka. Mieszkanie jest obciążone hipoteką, gdyż na jego zakup został zaciągnięty kredyt. Obecnie Pan Jan pracuje i zarabia około 4500 zł netto, a jego żona pobiera zasiłek chorobowy w związku z zagrożoną ciążą. Pan Jan i żona z powodu powiększającej się rodziny chcieliby poprawić warunki mieszkaniowe. Niestety nie stać ich na zakup nowego, większego mieszkania. Pan Jan usłyszał w telewizji informację o tym, że Państwo Polskie pomaga rodzinom w zakresie poprawy warunków mieszkaniowych i przyszedł do doradcy obywatelskiego dowiedzieć się o szczegóły.
Doradczyni obywatelska, do której trafił Pan Jan poinformowała go, że jednym z pięciu fundamentów rządowego programu Polski Ład jest właśnie pakiet mieszkaniowy. Zaproponowane w Polskim Ładzie rozwiązania obejmują trzy możliwości:
- „Mieszkanie bez wkładu własnego” – program gwarancji kredytowych
- „Dom bez formalności” – ułatwienia w budowie domu do 70 m2
- „Bon mieszkaniowy”
W tym artykule zostanie omówiony temat „Mieszkania bez wkładu własnego” – program gwarancji bankowych. W następnych artykułach znajdą się informacje o programach „Dom bez formalności” i „Bon mieszkaniowy”.
„ Mieszkanie bez wkładu własnego” – program gwarancji bankowych
Program „Mieszkanie bez wkładu własnego” umożliwi zaciągnięcie kredytu mieszkaniowego z gwarancją wkładu własnego oraz skorzystanie z tzw. spłaty rodzinnej. Program kierowany jest do osób, których zarobki umożliwiają spłatę kredytu na mieszkanie, ale które nie mają środków na wymagany wkład własny. Do podstawowych założeń programu należą m.in.:
– program wprowadza możliwość objęcia gwarancją części kredytu hipotecznego zaciąganego na zakup nieruchomości, część ta może stanowić nie mniej niż 10% i nie więcej niż 20% wydatków, do kwoty 100 000 zł.
– kredyt będzie udzielany na minimum 15 lat
– gwarantowany kredyt mieszkaniowy będzie udzielany w walucie polskiej, dzięki czemu nie wystąpią ryzyka kursowe
– gwarantowanych kredytów mieszkaniowych będą udzielały banki, które zawrą w tym zakresie umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK)
– z gwarantowanym kredytem mieszkaniowym połączona jest również spłata rodzinna, która zostanie omówiona w dalszej części artykułu.
Gwarantowany kredyt mieszkaniowy może zostać udzielony w celu pokrycia całości albo części wydatków:
– ponoszonych w związku z budową domu jednorodzinnego, w tym z jego wykończeniem, oraz nabyciem prawa własności nieruchomości gruntowej lub jej części, w celu budowy na niej tego domu
– ponoszonych w związku z nabyciem prawa własności lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, w tym z jego wykończeniem
– stanowiących wkład budowlany
Z programu mogą skorzystać zarówno single, pary/małżeństwa jaki i rodziny wielodzietne.
Jakie warunki trzeba spełnić aby uzyskać kredyt gwarantowany?
– ani kredytobiorca ani osoby wchodzące w skład jego gospodarstwa domowego nie mogą posiadać prawa własności do innej nieruchomości, ani spółdzielczego prawa do innego lokalu mieszkalnego,
– w ciągu pięciu lat przed złożeniem wniosku o udzielenie tego kredytu nie można zbyć prawa do innej nieruchomości w drodze darowizny na rzecz innych osób,
– ani kredytobiorca ani osoby wchodzące w skład jego gospodarstwa domowego nie mogą mieć udzielonego innego gwarantowanego kredytu mieszkaniowego (np. w ramach programu np. Mieszkanie dla młodych, czy Rodzina na swoim).
Uwaga!
Wyjątek stanowią rodziny z co najmniej dwojgiem dzieci, które w czasie zaciągnięcia tego kredytu mogą mieć inne mieszkanie. W przypadku rodzin z dwojgiem dzieci nie może być ono większe niż 50 m2, z trojgiem dzieci niż 75 m2, rodzin z czworgiem dzieci niż 90 m2; rodziny posiadające pięcioro lub więcej dzieci limit metrażowy nie obowiązuje.
Oświadczenie o tym, że kredytobiorcy lub któremuś z członków jego rodziny przysługuje prawo własności (lub prawo spółdzielcze) do nie więcej niż jednej nieruchomości składa się we wniosku o przyznanie gwarantowanego kredytu mieszkaniowego.
W dniu spłaty kredytu nie będzie można być właścicielem innego mieszkania, niż tego, które będzie zakupione z wykorzystaniem gwarantowanego kredytu mieszkaniowego.
Jak będzie wyglądała procedura?
Procedura zależeć będzie od banku udzielającego kredytu. Co do zasady jest to taki sam kredyt hipoteczny jak kredyt udzielany z wkładem własnym. Jedyna różnica to obowiązek przedstawienia oświadczeń potwierdzających spełnianie warunków do skorzystania z programu. Gwarancji udziela Bank Gospodarstwa Krajowego. Z tytułu udzielenia gwarancji BGK będzie pobierał od kredytobiorcy jednorazową opłatę prowizyjną w wysokości 1,0% objętej tą gwarancją części kredytu (wniesienie tej opłaty jest warunkiem udzielenia kredytu).
Co to jest spłata rodzinna?
Spłata rodzinna, to spłata przez BGK części kredytu w związku z powiększeniem się gospodarstwa domowego kredytobiorcy o drugie albo kolejne dziecko (oczywiście BGK dokona na rzecz kredytobiorcy spłaty rodzinnej, jeżeli będą wypełnione wszystkie w/w warunki niezbędne do otrzymania kredytu gwarantowanego).
Spłata rodzinna będzie przyznana każdorazowo, gdy w rodzinie kredytobiorcy w trakcie spłaty kredytu urodzi się dziecko. Wysokość tej spłaty wyniesie 20 tys. zł w przypadku urodzenia się drugiego dziecka oraz 60 tys. zł w przypadku urodzenia się trzeciego albo kolejnego dziecka.
Ustawa z dnia 1 października 2021 r. o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym weszła w życie 26 maja 2022 r., a program potrwa do końca 2030 roku.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 1 października 2021 r. o gwarantowanym kredycie mieszkaniowym
Autor: Grażyna Dylewska