Czynności dokonywane przez pełnomocnika

Pani Dagmara jest w nieformalnym związku z Panem Józefem. Pan Józef niedawno miał wypadek, doznał złamania obu nóg, nie jest w stanie wychodzić z domu. W związku z tym pojawił się problem z odbiorem wynagrodzenia, a potem zasiłku chorobowego. Pan Józef nie posiada własnego konta w banku. Do tej pory odbierał wynagrodzenie za pracę osobiście, okazując dowód osobisty w banku swojego pracodawcy, który na prośbę pracowników nie posiadających kont bankowych, taką możliwość im zapewnił. Pan Józef sporządził pisemne pełnomocnictwo dla Pani Dagmary, tak aby mogła w jego imieniu wynagrodzenie odebrać. Niestety, bank odmówił jej wypłaty wynagrodzenia Pana Józefa. Pani Dagmara zgłosiła się punktu Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego z zapytaniem, czy bank ma rację i co powinni zrobić, aby Pani Dagmara mogła odebrać wynagrodzenia partnera.

Regulację dotyczącą dokonywania czynności przez przedstawiciela i pełnomocnika znajdziemy w Dziale VI Kodeksu Cywilnego (art. 95-109). Niemal każdą czynność można wykonać osobiście lub za pośrednictwem pełnomocnika.

Dokonywanie czynności w cudzym imieniu może wynikać z ustawy (tzw. przedstawicielstwo ustawowe np. rodzice działający w imieniu małoletniego dziecka) lub z pełnomocnictwa udzielonego drugiej osobie.

Zakres pełnomocnictwa zależy od potrzeb osoby, która go udziela. Pełnomocnictwo może być udzielone do poszczególnej, konkretnej czynności tzw. pełnomocnictwo szczególne lub do zwykłego zarządu – tzw. pełnomocnictwo ogólne.

Forma pełnomocnictwa zależy od czynności jaką pełnomocnik ma wykonać w imieniu mocodawcy. Może być udzielone na piśmie lub ustnie do protokołu, np. na rozprawie. Do dokonania niektórych czynności (np. dotyczących nieruchomości) udzielenie pełnomocnictwa musi odbyć się w formie szczególnej, tj. w formie aktu notarialnego.

Poniżej przykłady czynności prawnych i formy pełnomocnictw:

– sprzedaż nieruchomości odbywa się w formie aktu notarialnego przed notariuszem; pełnomocnictwo zarówno do nabycia jak i sprzedaży nieruchomości również musi być udzielone w formie aktu notarialnego:

– pełnomocnictwo do zastępowania w sprawie przed sądem może być udzielone w zwykłej formie pisemnej lub ustnie na rozprawie sądowej.

– pełnomocnictwo pocztowe udzielane jest na poczcie (w formie pisemnej), na druku pocztowym; konieczne jest osobiste stawienie się w placówce pocztowej celem jego udzielenia.

Udzielenie pełnomocnictwa ogólnego musi być dokonane na piśmie.

Udzielone pełnomocnictwo może być w każdym czasie wypowiedziane. Wypowiedzenie powinno mieć taką samą formę w jakiej pełnomocnictwo było zawarte.

Wygaśnięcie pełnomocnictwa następuje na skutek:

odwołania pełnomocnictwa,
zrzeczenia się pełnomocnictwa przez pełnomocnika,
upływu czasu, na który pełnomocnictwo było udzielone,
dokonania czynności, której dotyczyło umocowanie,
śmierci mocodawcy lub pełnomocnika,
utraty przez osobę prawną, będącą pełnomocnikiem lub mocodawcą, osobowości prawnej,
wygaśnięcia stosunku prawnego, który był podstawą pełnomocnictwa.

Wracając do sprawy Pani Dagmary i Pana Józefa, należy zauważyć, iż (jak wyżej wspomniano) do dokonania niektórych czynności konieczne jest udzielenie pełnomocnictwa w formie szczególnej tj. w formie aktu notarialnego.

Banki w sposób bardzo rygorystyczny podchodzą do pełnomocnictw i każdy bank może mieć inne procedury dotyczące ich udzielania.

Przykładowo – starsza osoba chce upoważnić dorosłe dziecko do swojego konta. Dla ważności takiego upoważnienia konieczna jest obecność zarówno właściciela konta jak i dorosłego dziecka. Muszą więc stawić się w tym samym czasie w oddziale banku, gdzie nastąpi udzielenie upoważnienia na druku banku.

Z uwagi na odmienne podejścia różnych banków do pełnomocnictw, doradca zachęcił Panią Dagmarę, aby ponownie udała się do banku i poprosiła o wskazanie formy w jakiej powinno być sporządzone pełnomocnictwo. Jeśli okaże się, że bank wymaga pełnomocnictwa notarialnego, wówczas konieczna może być wizyta notariusza w domu Pani Dagmary i Pana Józefa, co niestety wiąże się z dodatkowymi kosztami.

Prostszym rozwiązaniem w takiej sytuacji może być skontaktowanie się z pracodawcą i poproszenie go, aby zgodził się wypłacić wynagrodzenia Pana Józefa bezpośrednio Pani Dagmarze.