Porady Obywatelskie

Pani Patrycja ma 43 lata, wykształcenie średnie. Pracuje jako sprzątaczka w jednej z większych firm. Samodzielnie wychowuje dwójkę dzieci: 5-letnią córkę i 7-letniego syna. Partner pani Patrycji, ojciec jej dzieci, od trzech lat odbywa karę pozbawienia wolności, w związku z tym nie uczestniczy w życiu dzieci i nie pomaga w ich wychowaniu. Pani Patrycji, jako samotnej matce, trudno jest pogodzić pracę z wychowaniem dzieci. Ma duży problem z synem, który wdaje się w bójki, jest agresywny, również wobec nauczycieli. Dyrekcja szkoły oznajmiła pani Patrycji, że jeżeli sytuacja będzie się powtarzała, to sprawa zostanie zgłoszona do Ośrodka Pomocy Społecznej. Pani Patrycja bardzo się przestraszyła, ponieważ słyszała, że pomoc społeczna odbiera rodzicom dzieci. Nie wie, co ma zrobić w tej sytuacji. Zwróciła się po pomoc do doradcy obywatelskiego.

Jak wspominaliśmy we wcześniejszym artykule dostępnym na blogu: https://poradnictwoobywatelskie.com/2021/12/27/pomoc-materialna-z-osrodka-pomocy-spolecznej-dla-osoby-w-trudnej-sytuacji-finansowej/, Ośrodek Pomocy Społecznej został powołany po to, aby nieść pomoc rodzinom, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Taka jest właśnie sytuacja pani Patrycji, która ma trudności z wychowaniem dorastającego syna. 

W związku z ustawową rolą Ośrodka Pomocy Społecznej, pani Patrycja nie powinna się zatem obawiać pracowników pomocy społecznej, a wręcz przeciwnie, jak najszybciej zgłosić się po wsparcie. Po otrzymaniu zgłoszenia, pracownik pomocy społecznej przeprowadzi wywiad środowiskowy, którego celem jest przede wszystkim ustalenie, jakiego wsparcia wymaga rodzina pani Patrycji. W przypadku rodzin, w których są małe dzieci i występują problemy wychowawcze, Ośrodek może przydzielić specjalnego pracownika – asystenta rodziny. 

Zadaniem takiego asystenta jest przede wszystkim udzielenie pomocy i wsparcia rodzinie. Pomoc ta odbywa się na zasadzie współpracy z rodziną i ma charakter długoterminowy (może trwać nawet przez dwa lub trzy lata). Przez ten czas asystent pomaga rodzinie, stara się wspierać ją wychowawczo, a także uczy jak rozwiązywać bieżące problemy, tak aby w przyszłości rodzina była w stanie poradzić sobie z nimi samodzielnie. 

Rolą asystenta jest zatem wsparcie rodziny w trudnej sytuacji, nie zaś, wbrew powszechnej opinii, “odebranie dzieci i umieszczenie ich w placówce opiekuńczej”. Oczywiście takie sytuacje mogą się zdarzyć, gdy rodzina nie współpracuje z asystentem i dobro dzieci jest zagrożone. 

Pani Patrycja nie ma się czego obawiać. 

Zgodnie z art. 15 ust.1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, do zadań asystenta rodziny zalicza się między innymi:

• opracowanie i realizację planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny, jak również ewentualne dopasowanie tego planu do planu pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej;
• pomoc rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej;
• pomoc w rozwiązywaniu problemów socjalnych, psychologicznych, wychowawczych z dziećmi;
• wspieranie aktywności społecznej rodzin oraz praca nad motywowaniem członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych, nierzadko również udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;
• zachęcanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych;
• udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych, jak również podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin a także prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci;
• prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną, i w związku z tym dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodziny, nie rzadziej niż co pół roku, jak również monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną;
• w razie potrzeby sporządzanie, na wniosek sądu, opinii o rodzinie i jej członkach;
• obowiązkiem asystenta rodziny jest też nawiązanie współpracy z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny.

Podstawa prawna:
Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej; art. 11,12,14,15,16.

Autor: Małgorzata Dąbrowska