Pan Robert w 2012 r rozwiódł się z żoną. Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad córką Sabiną matce – byłej żonie Pana Roberta. Jednocześnie ograniczył władzę rodzicielską Panu Robertowi. Pan Robert zgubił wyrok rozwodowy i nie pamięta w jakim zakresie jego władza rodzicielska została ograniczona. Po 2 latach od rozwodu udało mu się odzyskać dobre relacje z byłą już żoną i córką. Relacje były na tyle zażyłe, że w związku z chorobą nowotworową byłej żony i koniecznością sprawowania nad nią opieki – ostatnie dwa lata mieszkał wraz z nią i córką. W tej sytuacji fakt rozwodu nie miał zarówno dla Pana Roberta jak i jego żony znaczenia. W październiku 2020 r. była żona zmarła. Pan Robert obecnie mieszka z córką, która skończyła 15 lat. Córka bardzo przeżywa śmierć matki, a ojciec jest jej jedyną podporą i wsparciem. Problemem jednak pozostaje nieuregulowana przez niego kwestia władzy rodzicielskiej. Gdy zamieszkał z byłą żona i córką, nie odczuwał takiej potrzeby, aby o to zadbać. Po śmierci żony uświadomił sobie, że ma ograniczone prawa rodzicielskie. Zastanawia się czy z uwagi na śmierć byłej żony odzyskał pełnię władzy rodzicielskiej, jako jedyny żyjący rodzic. Zgłosił się do punktu Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego, z prośbą o pomoc w tej sprawie.
Sprawa Pana Roberta jest dość złożona.
Kwestie dotyczące władzy rodzicielskiej reguluje Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy określając m.in kiedy władza rodzicielska może zostać ograniczona: “Jeżeli dobro dziecka za tym przemawia, sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka. “
Z chwilą śmierci ustała władza rodzicielska byłej żony Pan Roberta. Natomiast nie jest jednoznaczne czy władza rodzicielska automatycznie „powraca” do niego, a jeśli tak to w jakim zakresie, a jeśli nie to, co powinien zrobić, aby ją odzyskać.
Przepisy wprost nie regulują tej kwestii. Dlatego, aby wyjaśnić sytuację Pana Roberta trzeba sięgnąć do orzecznictwa. Ale i tu sytuacja nie jest prosta.
Istnieją dwa poglądy:
- W myśl pierwszego z nich, żyjący rodzic automatycznie odzyskuje władzę rodzicielską
- W myśl drugiego poglądu, władza rodzicielska drugiego rodzica nie zostaje przywrócona automatycznie. To sąd musi w tej kwestii podjąć decyzję.
Postanowienie Sądu, może dotyczyć:
– zobowiązania Pana Roberta oraz jego córki do określonego zachowania; np. zakazania pojawiania się w określonych miejscach (np. tam gdzie spożywany jest alkohol);
– określenia, jakie czynności nie mogą być przez Pana Roberta dokonywane bez zezwolenia sądu, np. sprzedaży mieszkania, które córka odziedziczyła po matce;
– ustanowienia kuratora sądowego, który będzie sprawował nadzór nad sposobem wykonywania władzy rodzicielskiej.
Biorąc powyższe pod uwagę, najbezpieczniej dla Pana Roberta i jego córki będzie wystąpienie do Sądu Rodzinnego z wnioskiem o przywrócenie pełni jego władzy rodzicielskiej nad małoletnią córką.
Ponadto Pan Robert kontaktując się z Sądem wydającym wyrok rozwodowy, może ustalić sygnaturę akt sprawy oraz na wniosek uzyskać kopię wyroku, w którym to ograniczono mu władzę rodzicielską.
Podstawa prawna: Kodek Rodzinny i Opiekuńczy
Autor: Marek Ners